AGRIMONY 2247 ASPEN 4178 BEECH 1436 CENTAURY 2135 CERATO 5413 CHERRY PLUM 1573 CHESTNUT BUD 6372 CHICORY 1622 CLEMATIS 3639 CRAB APPLE 1214 | ELM 7884 GENTIAN 4156 GORSE 2627 HEATHER 6338 HOLLY 2809 HONEYSUCKLE 3972 HORNBEAM 6113 IMPATIENS 2653 LARCH 3363 MIMULUS 5733 | MUSTARD 2122 OAK 5847 OLIVE 4122 PINE 1257 RED CHESTNUT 5719 RESCUE REMEDY 476362 ROCK ROSE 2841 ROCK WATER 4634 SCLERANTHUS 2622 STAR OF BETHLEHEM 3672 | SWEET CHESTNUT
|
Παρασκευή 28 Μαρτίου 2008
Ραδιονικες τιμες για τα Ιαματα Μπαχ
Κυριακή 16 Μαρτίου 2008
Σάββατο 15 Μαρτίου 2008
ΡΑΔΙΟΝΙΚΕΣ ΤΙΜΕΣ ΧΗΜΙΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
ACTINIUM 34489 ALUMINIUM 39799 ANTIMON 3909 ARGON 3918 ARSENIC 34999 BARIUM 301156 BERYLLIUM 30044 BISMUTH 33883 BORON 30055 BROMINE 3835 CADMIUM 30348 CAESIUM 31055 CALCIUM 3204 CARBON 387 CERIUM 31358 CHLORINE 3817 CHROMIUM 3614 COBALT 36003 COPPER 34437 DYSPROSIUM 32166 ERBIUM 32368 EUROPIUM 31863 FLUORINE 30099 GADOLINIUM 31964 | GERMANIUM 3562 GOLD 3808 HAFNIUM 302772 HELIUM 30022 HOLMIUM 32267 HYDROGEN 45 ILLINIUM 31661 INDIUM 3449 IODINE 3884 IRIDIUM 33277 IRON 3492 KRYPTON 30936 LANTHANUM 394792 LEAD 31609 LIME 310034 LITHIUM 30033 MAGNESIUM 387755 MANGANESE 25227 MASURIUM 3743 MERCURY 358909 MOLYBDENUM 30642 NEODYMIUM 356001 NEON 300110 NICKEL 164 | NIOBIUM 3541 NITROGEN 2493 OSMIUM 33176 OXYGEN 68 PALLADIUM 3146 PHOSPHORUS 34653 PLATINUM 3106 PLUTONIUM 344551 POLONIUM 33984 POTASSIUM 45485 PRASEODYMIUM 31459 PROMETHIUM 37949 PROTACTINIUM 3691 RADIUM 33004 RADON (EMANATION) 34186 RHENIUM 33075 RUBIDIUM 30137 RUTHENIUM 3844 SAMARIUM 31762 SCANDIUM 30321 SELENIUM 30734 SILICON 3607 SILVER 3886 SODIUM 3045 | STRONTIUM 30238 SULPHUR 4433 TANTALUM 32873 TELLURIUM 3752 TERBIUM 32065 THALLIUM 33681 THORIUM 345901 TIN 31127 TITANIUM 303422 TUNGSTEN 32974 URANIUM 39099 URANIUM 235 8349009 VANADIUM 30523 XENON 30954 YTTERBIUM 325701 YTTERINIUM 778100 YTTRIUM 30339 ZINC 31125 ZIRCONIUM 34401 |
Βίλχελμ Ράιχ Αντικρίζοντας κατάματα το υπαρξιακό πρόβλημα
Αφιέρωμα
Βίλχελμ Ράιχ
Βίλχελμ Ράιχ
Αντικρίζοντας κατάματα το υπαρξιακό πρόβλημα
ΤΟΥ ΝΑΝΟΥ ΒΑΛΑΩΡΙΤΗ
Οταν έφτασα στην Καλιφόρνια να διδάξω Συγκριτική Λογοτεχνία και Δημιουργική Γραφή, ο Βίλχελμ Ράιχ είχε αποκατασταθεί. Από καταδιωγμένος Ανατολικοευρωπαίος είχε γίνει ο γκουρού μιας σειράς νέων θεραπευτικών τεχνολογιών, μεταξύ των άλλων Οστεοπαθητική θεραπεία, Ρόλφινγκ, Ακιδοθεραπεία, Υπέρηχοι, Υπεριώδεις Ακτίνες, Πνευματικό Μασάζ, Οξυγονο-αναπνευστική θεραπεία, και σε αναρίθμητα ιδρύματα, όπως το Εσαλεν, ακολουθήθηκαν μεικτές θεραπείες, και τελικά η αναθεωρητική αντιμετώπιση της σχιζοφρένειας με τις ιδέες του Φουκό, του Λανγκ, και του Τζον Πέρι, του τελευταίου αυτού σε συνδυασμό με τους αρχαϊκούς μύθους. Στο Πανεπιστήμιο ήταν δυνατό να συνδυάζει κανείς τη διδασκαλία της λογοτεχνίας και την ανάλυση των κειμένων με τις θεωρίες του Φρόιντ για τα όνειρα, παράλληλα με τους Ρώσους φορμαλιστές, τους στρουκτουραλιστές, τις έρευνες για τις παιδικές ιδέες και ερμηνείες για τον κόσμο, τις αναλύσεις των παραμυθιών και των μύθων απ' τον Προπ και τον Λεβί-Στράους, και την ψυχανάλυση των Λακάν και του Γιουνγκ ή την τρομερή ανάλυση του Ε.Α. Πόε από τη Μαρία Βοναπάρτη.
Η Ψυχανάλυση εμφανίστηκε σαν μια νέα Ανθρωπολογία των «πολιτισμένων» σε αντιπαράθεση με αυτήν των πρωτόγονων αρχαϊκών λαών. Εκείνη την εποχή στην Καλιφόρνια κυκλοφόρησαν πάμπολλα βιβλία ψυχαναλυτών και ανθρωπολόγων, όπως του Theodore Reik, («The Femal Orgasm») του Otto Rank («The Double»), του Wolf, («The fear of Women»), του Malinofski, («The Artgonauts of the Pacific, the Trobrianders Ktl»), του Laing («The divided Self»), του Frerenzi («Thalassa»), του Roheim («The enigma of the Sphinx»), για να αναφέρω μόνο τους λεγόμενους ήσσονες φροϊδιανούς, όλοι με κάποια σχέση με τον Ράιχ, όπως και αυτούς που ανέφερα, τον Λανγκ και τον Τζον Πέρι, σχετικά με τη σχιζοφρένεια. Με αυτά και με τα βιβλία του Ράιχ συνδύαζα στις παραδόσεις μου πολλές περιπτώσεις (κάζα) του Φρόιντ με γραφικούς τίτλους, όπως ο «Ανθρωπος Αρουραίος», ο «Ανθρωπος Λύκος», η περίφημη «Γκραντιβά» του Τζένσεν και βέβαια, η «Ερμηνεία των Ονείρων». Αυτά όλα υπό το πρίσμα της θεωρίας και της ερμηνείας των διδασκόμενων έργων, αλλά και της λογοτεχνικότητας με την οποία ήταν γραμμένα.
Οταν ερευνούμε τον σύγχρονο άνθρωπο από μια τέτοια υποτιθέμενη αντικειμενική σκοπιά είναι δεδομένο ότι θα αναφανούν όχι μόνο βίαιες αντιδράσεις, αλλά και μια ποικιλία αλληλο-συγκρουόμενων απόψεων. Η βιογραφία και οι έρευνες του Ράιχ, οδηγημένες από έναν πραγματικά διονυσιακό ενθουσιασμό, σε συνδυασμό με τις τελευταίες ψυχαναλυτικές θεωρίες, αλλά και με τις ανακαλύψεις της φυσικής επιστήμης, τον παρέσυραν σε μια δίνη αντιπαραθέσεων με τους ισχυρούς και κυρίαρχους της εποχής του. Αυτό από μόνο του αποτελεί ένα παράλληλο με το παράδειγμα του Χριστού, όπως τον παρουσιάζει ο Ράιχ, ως τον υποδειγματικό άνθρωπο που στερούνταν θωράκισης, έναντι όχι μόνο των αντιπάλων του αλλά και των οπαδών του. Ενα αρχέτυπο παράδειγμα καταδίωξης. Αν προσθέσουμε σ' αυτή την κατηγορία τους Νίτσε, Ντε Σαντ και Μαζόχ, ο κατάλογος της καταδίωξης βρίσκει τα πιο διάσημα συμβολικά του πρότυπα.
Δεν είναι ανάγκη να θυμίσω ότι υπήρξαν η Ιερή Εξέταση και η καταδίωξη των αιρέσεων, ώστε το ψυχόδραμα του Ράιχ ν' αποκτήσει και τις μεσαιωνικές του διαστάσεις. Το κάψιμο των βιβλίων του από την Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων της Δημοκρατικής Αμερικής (της FDA), που και σήμερα ακόμα είναι το φόβητρο των φαρμακευτικών εταιρειών και των ιατρών στις ΗΠΑ, υπήρξε το σκάνδαλο του 20ού αιώνα, επειδή ακριβώς συνέβη εκεί όπου συνέβη. Σε μια σύγχρονη δημοκρατία. Κι εν ονόματι της ψυχικής και σωματικής υγείας...
Σε μας η έκρηξη που τίναξε το σκέπασμα του βικτοριανού πουριτανισμού της κοινωνίας μας, μισό αιώνα αργότερα, είναι το έργο του Ανδρέα Εμπειρίκου «Ο Μέγας Ανατολικός». Ο Εμπειρίκος, ένας έμπειρος ψυχαναλυτής και υπερρεαλιστής ποιητής, ασχολήθηκε σ' αυτό το έργο του με την ποικιλία αλλά και τη συχνή αναπαραγωγή της σεξουαλικής πράξης σ' έναν «ωκεανικό» περίγυρο, ένα αρχέτυπο υπερωκεάνιο. Απόηχος της «Θάλασσας» του Φερένζι; Του «ωκεανικού» αισθήματος της έκστασης και ευφορίας; Γνωρίζω τώρα, χάρη στη μαρτυρία του γιου τού Ανδρέα Εμπειρίκου, Λεωνίδα, ότι όχι μόνο είχε διαβάσει όλα τα έργα του Ράιχ, που υπήρχαν στη βιβλιοθήκη του από τη δεκαετία του '30, αλλά ότι είχε εμπνευστεί, κυρίως σε σχέση με τον Ράιχ, την περικοπή του οράματος του Ιουλίου Βερν στον «Μέγα Ανατολικό» περί των «Ιμερολυκείων», σχολεία σε νέο πρότυπο για τη διδαχή του σεξ και άλλων θεμάτων στα παιδιά, σχετικά με την ευρύτερη έννοια της πολυσχιδούς παιδικής λίμπιντο, που περνάει τη «Λανθάνουσα Περίοδό» της ανάμεσα στα πρώτα σχολικά χρόνια, από 6 σε 8 ή 9 χρόνων, όπου απωθείται η σεξουαλικότητα.
Και μάλιστα ο Εμπειρίκος, σύμφωνα πάλι με τον γιο του, είχε εμπνευστεί από τον Ράιχ τις ιδέες του, γενικότερα όταν έγραφε τον «Μ.Α.», και ότι τον είχε καταχωρίσει σ' ένα ποιήμά του στους δέκα πλέον επιφανείς ανθρώπους του κόσμου. Ο «Μ.Α.» είχε αρχίσει να γράφεται στα μέσα της δεκαετίας του '40 και αρχές του '50, όταν ακριβώς εμφανίστηκαν και οι στατιστικές των Κίνσεϊ και άλλων, γύρω από το σεξ, από καθαρά φυσιολογική πλευρά. Επίσης ο Εμπειρίκος είχε συμφωνήσει με τον Μαλινόφσκι, όπως και ο Ράιχ, στη διένεξή του με τον Ρόχαιμ, σπουδαίου αναλυτού των γηγενών της Αυστραλίας, για τη μη ύπαρξη του οιδιπόδειου στις φυλές των Τροβριάνδων του Ειρηνικού, λόγω της απουσίας της «Λανθάνουσας Περιόδου» στα παιδιά εκεί.
Δεν μπορώ να πω ότι με ικανοποιεί η αιτιολογία των νευρώσεων με αποκλειστικούς παράγοντες. Συνδέονται πάρα πολύ με τη γλωσσική συνείδηση, πράγμα που και ο Ράιχ είχε επισημάνει στην περίπτωση ενός μαζοχιστή με δυνατό σύνδρομο ενοχής, που όταν τον μαστίγωναν απολάμβανε, επειδή απλούστατα η φράση «δεν φταίω εγώ που απολαμβάνω» τον ελευθέρωνε από την ανάσχεση. Αυτή η φράση προαναγγέλλει τον Λακάν, που είχε συγκρίνει τη σεξουαλική ώθηση με την πείνα που δεν ικανοποιείται με οποιονδήποτε τρόπο, αλλά με την προτίμηση του καθενός για ορισμένα φαγητά. Αυτή την ποιοτική ακριβώς επιλογή, αν δεν κάνω λάθος, είχε προβλέψει ο Ράιχ. Αλλά ο Λακάν τη συνδέει με τη γλωσσική λειτουργία. «Πώς το θέλετε, κύριε, κυρία μου, καλοψημένο, ωμό ή μέτριο»; Και η επιλογή αρχίζει στον άνθρωπο, και στα ζώα ακόμα, πολύ νωρίς. Η ταινία του Γιουγκοσλάβου Μακαβέγιεφ του '60, «Τα Μυστήρια του Οργανισμού», είναι ένας ύμνος στον Ράιχ, ακόμα και από πολιτική άποψη· μια δικαίωσή του για την κριτική του σταλινισμού και την υπεράσπιση της ελευθερίας και του έρωτα. Μια ακόμα δυσ-ουτοπία; Μετά τη «Θωράκιση του Χαρακτήρα» είχε επεκτείνει τη θεραπεία και στο περιβάλλον, όταν αντελήφθη ότι οι θεραπευμένοι από μια νεύρωση εργάτες γίνονταν έρμαιο του σκληρού περιβάλλοντός τους και ότι χωρίς την αλλαγή των κοινωνικών συνθηκών δεν μπορούσε να ολοκληρωθεί μια θεραπεία. Εξού και η προσχώρηση στον μαρξισμό. Η απαγόρευση όμως και από κει εγκυμονούσε. Ο υπαρκτός σοσιαλισμός είχε τα ίδια χαρακτηριστικά απώθησης με τις αστικές κοινωνίες, σαν να τις αντέγραφε. Η συνέχεια είναι γνωστή. Η διένεξη με την Ψυχαναλυτική Εταιρεία δεν ήταν μόνο στο επίπεδο της θεωρίας, αλλά και της πράξης γύρω από τη θεραπεία της μυϊκής θωράκισης. Γι' αυτά θα ακούσουμε πιστεύω πολλά.
Οτι το σεξ παρασύρει τυφλά τους ανθρώπους το παρατηρούσε ο Αντρέ Μπρετόν και το θεωρούσε τον σκοτεινό πυρήνα που μένει απρόσιτος και αποτελεί το κέντρο γύρω από το οποίο περιστρέφεται η ανθρώπινη διάνοια μάταια. Οι απόπειρες λύσης της λειτουργίας του Ερωτα σκοντάφτουν πάντοτε σε κάτι ανεξιχνίαστο, που είναι το άγχος που αισθάνονται τα άτομα αλλά και τα ζώα στην εκπλήρωση του βιολογικού σεξ, αλλά και του Ερωτα ως αισθήματος.
Δεν ξέρω αν ο Ράιχ το είχε αντιληφθεί, αλλά ασφαλώς ο εγκλεισμός στο κιβώτιο της οργονικής συσσώρευσης θυμίζει τον εγκλεισμό στο φέρετρο. Ισως χωρίς την αντιμετώπιση του εγκλεισμού του ανθρώπου σ' ένα κιβώτιο και την υπέρβαση του φόβου του θανάτου να μην υπάρχει αποτελεσματική θεραπεία αυτών των θανατόφοβων νευρωτικών, αλλά και των ανθρώπων εν γένει. Η άρνηση του θανάτου καθώς και η αποδοχή του είναι ένας από τους πιο έντονους αμυντικούς μηχανισμούς της ανθρωπότητας, που βιώνει μάλιστα καθημερινά μικρούς θανάτους με τη μορφή απογοητεύσεων. Αυτό εν μέρει εξηγεί τη βία των αντιδράσεων μιας μερίδας του τύπου και των αρχών εναντίον του οργονικού κιβωτίου. Ηταν ο μεταφορικός συμβολισμός ενός εγκλεισμού όπου ηδονή και θάνατος ταυτίζονταν. Ο Ράιχ δεν είχε μόνο καταπιαστεί με το υπαρξιακό πρόβλημα αλλά και το ζούσε. Ασφαλώς είχε διαβάσει τον Αμλετ τού «Να ζεις ή να μη ζεις... ή ν' αντιμετωπίζεις έναν ωκεανό από αντιξοότητες...». Τις αντιξοότητες τις γνώριζε καθώς και τους θριάμβους που δεν έζησε να τους δει: την εξάπλωση των ιδεών του.
Παράδειγμα, η υπόθεση του αιθέρα που είχε ασπασθεί ως μέσο μετάδοσης των ραδιενεργών κυμάτων, σήμερα έχει επανέλθει με τη μορφή της θεωρίας μιας σούπας από ελεύθερα ηλεκτρόνια που αποτελούν τη συνεκτική ύλη του Διαστήματος, του Σύμπαντος. Αυτό τον δικαιώνει, και όχι μόνο... Σύμφωνα με τον φυσικό Ουέμπστερ του Πανεπιστημίου του Πρίνστον, η αρχική ύλη του Σύμπαντος αποτελούνταν από μια πυκνή σούπα στοιχειωδών σωματιδίων, όπως το χάος των ορφικών και άλλων κοσμοθεωριών. Τελευταία οι Κινέζοι έχουν χρησιμοποιήσει υπέρηχους που μετατρέπονται σε θερμότητα για τη διάλυση μη χειρουργήσιμων όγκων και ο Ιταλός γιατρός Ορσι πειραματίζεται με αυτούς στο Μιλάνο. Στην Κίνα ισχυρίζονται ότι έχουν θεραπεύσει 20.000 άτομα σε 10 χρόνια. Αν αυτά όλα αληθεύουν, θα εξηγούσαν και τις σαμανικές εγχειρήσεις με ένα απλό άγγιγμα. Οι θεωρίες του Μάξγουελ για τον ηλεκτρισμό και την κοσμική ενέργεια είχαν επηρεάσει κι έναν άλλο μοναδικό, τονΑλφρεντ Ζαρί, ο οποίος έφτιαξε την Παταφυσική του επιστήμη, που ήταν «η επιστήμη των εξαιρέσεων», σε αντιπαράθεση με την κανονική επιστήμη των επαναλήψεων. Θα μπορούσαμε να πούμε και των αιρέσεων και καθαιρέσεων, έχοντας προβλέψει τους Χίτλερ και Στάλιν στον «Βασιλιά Ουμπού» του. Τα τελευταία πειράματα του Ράιχ με τον καιρό και τη μελατονίνη ηχούν παταφυσικά. Αλλά όπως και τα UFO, είναι άραγε μόνον εξαιρέσεις, ή είναι, στον παραλογισμό τους, μια προφητική διαίσθηση του μέλλοντος; Οταν ο Ράιχ απέδιδε την αλλαγή του κλίματος στους εξωγήινους προέβλεψε, κατά τη γνώμη μου, τον Μπους, τον Τσέινι και το καρτέλ της χρήσης του πετρελαίου στη βιομηχανία, την ηλεκτροφώτιση, τις μεταφορές, συμπεριλαμβανόμενου και του Πούτιν, και των άλλων που στηρίζουν τον πλούτο τους στη θανάσιμη πετροενέργεια, ως μια κοινωνική πανούκλα, κι αυτών που αρνούνται να συμμορφωθούν, όπως οι Ινδίες και η Κίνα, με τις ΗΠΑ, μπροστά στο φαινόμενο του θερμοκηπίου και της κλιματικής αλλαγής. «Τυφλοί τα τ' ώτα τον τε νουν, τα τ' όμματ' εισί», νέοι Οιδίποδες ενός πολύ παγκοσμιοποιημένου οιδιπόδειου.
Η Ψυχανάλυση εμφανίστηκε σαν μια νέα Ανθρωπολογία των «πολιτισμένων» σε αντιπαράθεση με αυτήν των πρωτόγονων αρχαϊκών λαών. Εκείνη την εποχή στην Καλιφόρνια κυκλοφόρησαν πάμπολλα βιβλία ψυχαναλυτών και ανθρωπολόγων, όπως του Theodore Reik, («The Femal Orgasm») του Otto Rank («The Double»), του Wolf, («The fear of Women»), του Malinofski, («The Artgonauts of the Pacific, the Trobrianders Ktl»), του Laing («The divided Self»), του Frerenzi («Thalassa»), του Roheim («The enigma of the Sphinx»), για να αναφέρω μόνο τους λεγόμενους ήσσονες φροϊδιανούς, όλοι με κάποια σχέση με τον Ράιχ, όπως και αυτούς που ανέφερα, τον Λανγκ και τον Τζον Πέρι, σχετικά με τη σχιζοφρένεια. Με αυτά και με τα βιβλία του Ράιχ συνδύαζα στις παραδόσεις μου πολλές περιπτώσεις (κάζα) του Φρόιντ με γραφικούς τίτλους, όπως ο «Ανθρωπος Αρουραίος», ο «Ανθρωπος Λύκος», η περίφημη «Γκραντιβά» του Τζένσεν και βέβαια, η «Ερμηνεία των Ονείρων». Αυτά όλα υπό το πρίσμα της θεωρίας και της ερμηνείας των διδασκόμενων έργων, αλλά και της λογοτεχνικότητας με την οποία ήταν γραμμένα.
Οταν ερευνούμε τον σύγχρονο άνθρωπο από μια τέτοια υποτιθέμενη αντικειμενική σκοπιά είναι δεδομένο ότι θα αναφανούν όχι μόνο βίαιες αντιδράσεις, αλλά και μια ποικιλία αλληλο-συγκρουόμενων απόψεων. Η βιογραφία και οι έρευνες του Ράιχ, οδηγημένες από έναν πραγματικά διονυσιακό ενθουσιασμό, σε συνδυασμό με τις τελευταίες ψυχαναλυτικές θεωρίες, αλλά και με τις ανακαλύψεις της φυσικής επιστήμης, τον παρέσυραν σε μια δίνη αντιπαραθέσεων με τους ισχυρούς και κυρίαρχους της εποχής του. Αυτό από μόνο του αποτελεί ένα παράλληλο με το παράδειγμα του Χριστού, όπως τον παρουσιάζει ο Ράιχ, ως τον υποδειγματικό άνθρωπο που στερούνταν θωράκισης, έναντι όχι μόνο των αντιπάλων του αλλά και των οπαδών του. Ενα αρχέτυπο παράδειγμα καταδίωξης. Αν προσθέσουμε σ' αυτή την κατηγορία τους Νίτσε, Ντε Σαντ και Μαζόχ, ο κατάλογος της καταδίωξης βρίσκει τα πιο διάσημα συμβολικά του πρότυπα.
Δεν είναι ανάγκη να θυμίσω ότι υπήρξαν η Ιερή Εξέταση και η καταδίωξη των αιρέσεων, ώστε το ψυχόδραμα του Ράιχ ν' αποκτήσει και τις μεσαιωνικές του διαστάσεις. Το κάψιμο των βιβλίων του από την Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων της Δημοκρατικής Αμερικής (της FDA), που και σήμερα ακόμα είναι το φόβητρο των φαρμακευτικών εταιρειών και των ιατρών στις ΗΠΑ, υπήρξε το σκάνδαλο του 20ού αιώνα, επειδή ακριβώς συνέβη εκεί όπου συνέβη. Σε μια σύγχρονη δημοκρατία. Κι εν ονόματι της ψυχικής και σωματικής υγείας...
Σε μας η έκρηξη που τίναξε το σκέπασμα του βικτοριανού πουριτανισμού της κοινωνίας μας, μισό αιώνα αργότερα, είναι το έργο του Ανδρέα Εμπειρίκου «Ο Μέγας Ανατολικός». Ο Εμπειρίκος, ένας έμπειρος ψυχαναλυτής και υπερρεαλιστής ποιητής, ασχολήθηκε σ' αυτό το έργο του με την ποικιλία αλλά και τη συχνή αναπαραγωγή της σεξουαλικής πράξης σ' έναν «ωκεανικό» περίγυρο, ένα αρχέτυπο υπερωκεάνιο. Απόηχος της «Θάλασσας» του Φερένζι; Του «ωκεανικού» αισθήματος της έκστασης και ευφορίας; Γνωρίζω τώρα, χάρη στη μαρτυρία του γιου τού Ανδρέα Εμπειρίκου, Λεωνίδα, ότι όχι μόνο είχε διαβάσει όλα τα έργα του Ράιχ, που υπήρχαν στη βιβλιοθήκη του από τη δεκαετία του '30, αλλά ότι είχε εμπνευστεί, κυρίως σε σχέση με τον Ράιχ, την περικοπή του οράματος του Ιουλίου Βερν στον «Μέγα Ανατολικό» περί των «Ιμερολυκείων», σχολεία σε νέο πρότυπο για τη διδαχή του σεξ και άλλων θεμάτων στα παιδιά, σχετικά με την ευρύτερη έννοια της πολυσχιδούς παιδικής λίμπιντο, που περνάει τη «Λανθάνουσα Περίοδό» της ανάμεσα στα πρώτα σχολικά χρόνια, από 6 σε 8 ή 9 χρόνων, όπου απωθείται η σεξουαλικότητα.
Και μάλιστα ο Εμπειρίκος, σύμφωνα πάλι με τον γιο του, είχε εμπνευστεί από τον Ράιχ τις ιδέες του, γενικότερα όταν έγραφε τον «Μ.Α.», και ότι τον είχε καταχωρίσει σ' ένα ποιήμά του στους δέκα πλέον επιφανείς ανθρώπους του κόσμου. Ο «Μ.Α.» είχε αρχίσει να γράφεται στα μέσα της δεκαετίας του '40 και αρχές του '50, όταν ακριβώς εμφανίστηκαν και οι στατιστικές των Κίνσεϊ και άλλων, γύρω από το σεξ, από καθαρά φυσιολογική πλευρά. Επίσης ο Εμπειρίκος είχε συμφωνήσει με τον Μαλινόφσκι, όπως και ο Ράιχ, στη διένεξή του με τον Ρόχαιμ, σπουδαίου αναλυτού των γηγενών της Αυστραλίας, για τη μη ύπαρξη του οιδιπόδειου στις φυλές των Τροβριάνδων του Ειρηνικού, λόγω της απουσίας της «Λανθάνουσας Περιόδου» στα παιδιά εκεί.
Δεν μπορώ να πω ότι με ικανοποιεί η αιτιολογία των νευρώσεων με αποκλειστικούς παράγοντες. Συνδέονται πάρα πολύ με τη γλωσσική συνείδηση, πράγμα που και ο Ράιχ είχε επισημάνει στην περίπτωση ενός μαζοχιστή με δυνατό σύνδρομο ενοχής, που όταν τον μαστίγωναν απολάμβανε, επειδή απλούστατα η φράση «δεν φταίω εγώ που απολαμβάνω» τον ελευθέρωνε από την ανάσχεση. Αυτή η φράση προαναγγέλλει τον Λακάν, που είχε συγκρίνει τη σεξουαλική ώθηση με την πείνα που δεν ικανοποιείται με οποιονδήποτε τρόπο, αλλά με την προτίμηση του καθενός για ορισμένα φαγητά. Αυτή την ποιοτική ακριβώς επιλογή, αν δεν κάνω λάθος, είχε προβλέψει ο Ράιχ. Αλλά ο Λακάν τη συνδέει με τη γλωσσική λειτουργία. «Πώς το θέλετε, κύριε, κυρία μου, καλοψημένο, ωμό ή μέτριο»; Και η επιλογή αρχίζει στον άνθρωπο, και στα ζώα ακόμα, πολύ νωρίς. Η ταινία του Γιουγκοσλάβου Μακαβέγιεφ του '60, «Τα Μυστήρια του Οργανισμού», είναι ένας ύμνος στον Ράιχ, ακόμα και από πολιτική άποψη· μια δικαίωσή του για την κριτική του σταλινισμού και την υπεράσπιση της ελευθερίας και του έρωτα. Μια ακόμα δυσ-ουτοπία; Μετά τη «Θωράκιση του Χαρακτήρα» είχε επεκτείνει τη θεραπεία και στο περιβάλλον, όταν αντελήφθη ότι οι θεραπευμένοι από μια νεύρωση εργάτες γίνονταν έρμαιο του σκληρού περιβάλλοντός τους και ότι χωρίς την αλλαγή των κοινωνικών συνθηκών δεν μπορούσε να ολοκληρωθεί μια θεραπεία. Εξού και η προσχώρηση στον μαρξισμό. Η απαγόρευση όμως και από κει εγκυμονούσε. Ο υπαρκτός σοσιαλισμός είχε τα ίδια χαρακτηριστικά απώθησης με τις αστικές κοινωνίες, σαν να τις αντέγραφε. Η συνέχεια είναι γνωστή. Η διένεξη με την Ψυχαναλυτική Εταιρεία δεν ήταν μόνο στο επίπεδο της θεωρίας, αλλά και της πράξης γύρω από τη θεραπεία της μυϊκής θωράκισης. Γι' αυτά θα ακούσουμε πιστεύω πολλά.
Οτι το σεξ παρασύρει τυφλά τους ανθρώπους το παρατηρούσε ο Αντρέ Μπρετόν και το θεωρούσε τον σκοτεινό πυρήνα που μένει απρόσιτος και αποτελεί το κέντρο γύρω από το οποίο περιστρέφεται η ανθρώπινη διάνοια μάταια. Οι απόπειρες λύσης της λειτουργίας του Ερωτα σκοντάφτουν πάντοτε σε κάτι ανεξιχνίαστο, που είναι το άγχος που αισθάνονται τα άτομα αλλά και τα ζώα στην εκπλήρωση του βιολογικού σεξ, αλλά και του Ερωτα ως αισθήματος.
Δεν ξέρω αν ο Ράιχ το είχε αντιληφθεί, αλλά ασφαλώς ο εγκλεισμός στο κιβώτιο της οργονικής συσσώρευσης θυμίζει τον εγκλεισμό στο φέρετρο. Ισως χωρίς την αντιμετώπιση του εγκλεισμού του ανθρώπου σ' ένα κιβώτιο και την υπέρβαση του φόβου του θανάτου να μην υπάρχει αποτελεσματική θεραπεία αυτών των θανατόφοβων νευρωτικών, αλλά και των ανθρώπων εν γένει. Η άρνηση του θανάτου καθώς και η αποδοχή του είναι ένας από τους πιο έντονους αμυντικούς μηχανισμούς της ανθρωπότητας, που βιώνει μάλιστα καθημερινά μικρούς θανάτους με τη μορφή απογοητεύσεων. Αυτό εν μέρει εξηγεί τη βία των αντιδράσεων μιας μερίδας του τύπου και των αρχών εναντίον του οργονικού κιβωτίου. Ηταν ο μεταφορικός συμβολισμός ενός εγκλεισμού όπου ηδονή και θάνατος ταυτίζονταν. Ο Ράιχ δεν είχε μόνο καταπιαστεί με το υπαρξιακό πρόβλημα αλλά και το ζούσε. Ασφαλώς είχε διαβάσει τον Αμλετ τού «Να ζεις ή να μη ζεις... ή ν' αντιμετωπίζεις έναν ωκεανό από αντιξοότητες...». Τις αντιξοότητες τις γνώριζε καθώς και τους θριάμβους που δεν έζησε να τους δει: την εξάπλωση των ιδεών του.
Παράδειγμα, η υπόθεση του αιθέρα που είχε ασπασθεί ως μέσο μετάδοσης των ραδιενεργών κυμάτων, σήμερα έχει επανέλθει με τη μορφή της θεωρίας μιας σούπας από ελεύθερα ηλεκτρόνια που αποτελούν τη συνεκτική ύλη του Διαστήματος, του Σύμπαντος. Αυτό τον δικαιώνει, και όχι μόνο... Σύμφωνα με τον φυσικό Ουέμπστερ του Πανεπιστημίου του Πρίνστον, η αρχική ύλη του Σύμπαντος αποτελούνταν από μια πυκνή σούπα στοιχειωδών σωματιδίων, όπως το χάος των ορφικών και άλλων κοσμοθεωριών. Τελευταία οι Κινέζοι έχουν χρησιμοποιήσει υπέρηχους που μετατρέπονται σε θερμότητα για τη διάλυση μη χειρουργήσιμων όγκων και ο Ιταλός γιατρός Ορσι πειραματίζεται με αυτούς στο Μιλάνο. Στην Κίνα ισχυρίζονται ότι έχουν θεραπεύσει 20.000 άτομα σε 10 χρόνια. Αν αυτά όλα αληθεύουν, θα εξηγούσαν και τις σαμανικές εγχειρήσεις με ένα απλό άγγιγμα. Οι θεωρίες του Μάξγουελ για τον ηλεκτρισμό και την κοσμική ενέργεια είχαν επηρεάσει κι έναν άλλο μοναδικό, τονΑλφρεντ Ζαρί, ο οποίος έφτιαξε την Παταφυσική του επιστήμη, που ήταν «η επιστήμη των εξαιρέσεων», σε αντιπαράθεση με την κανονική επιστήμη των επαναλήψεων. Θα μπορούσαμε να πούμε και των αιρέσεων και καθαιρέσεων, έχοντας προβλέψει τους Χίτλερ και Στάλιν στον «Βασιλιά Ουμπού» του. Τα τελευταία πειράματα του Ράιχ με τον καιρό και τη μελατονίνη ηχούν παταφυσικά. Αλλά όπως και τα UFO, είναι άραγε μόνον εξαιρέσεις, ή είναι, στον παραλογισμό τους, μια προφητική διαίσθηση του μέλλοντος; Οταν ο Ράιχ απέδιδε την αλλαγή του κλίματος στους εξωγήινους προέβλεψε, κατά τη γνώμη μου, τον Μπους, τον Τσέινι και το καρτέλ της χρήσης του πετρελαίου στη βιομηχανία, την ηλεκτροφώτιση, τις μεταφορές, συμπεριλαμβανόμενου και του Πούτιν, και των άλλων που στηρίζουν τον πλούτο τους στη θανάσιμη πετροενέργεια, ως μια κοινωνική πανούκλα, κι αυτών που αρνούνται να συμμορφωθούν, όπως οι Ινδίες και η Κίνα, με τις ΗΠΑ, μπροστά στο φαινόμενο του θερμοκηπίου και της κλιματικής αλλαγής. «Τυφλοί τα τ' ώτα τον τε νουν, τα τ' όμματ' εισί», νέοι Οιδίποδες ενός πολύ παγκοσμιοποιημένου οιδιπόδειου.
ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ - 25/01/2008
Παρασκευή 14 Μαρτίου 2008
Βίλχελμ Ράιχ Οι δεσμώτες του σπηλαίου και το απαγορευμένο μήνυμα
Αφιέρωμα
Βίλχελμ Ράιχ
Βίλχελμ Ράιχ
Οι δεσμώτες του σπηλαίου και το απαγορευμένο μήνυμα
ΤΗΣ ΠΕΠΗΣ ΡΗΓΟΠΟΥΛΟΥ
Εχω δικαίωμα στην κρίση ανθρώπων ικανών να με κρίνουν και στο καλοπροαίρετο, ανιδιοτελές λάθος. Τα λόγια αυτά, με τα οποία ο Ράιχ αντιμετώπισε τους δικαστές του, που τελικά τον έστειλαν στη φυλακή, θα έπρεπε να βρίσκονται γραμμένα στην είσοδο κάθε πνευματικού ιδρύματος στον κόσμο. Δίνοντάς του τον λόγο στο Πανεπιστήμιο Αθηνών πιστεύω ότι αναγνωρίζουμε τη δύναμη, την τόλμη και την ανιδιοτέλειά του, την επιμονή του στη διεπιστημονική προσέγγιση και στη σύνδεση σκέψης, βιώματος και δράσης. Οτι του δίνουμε, όπως ζητούσε, το δικαίωμα να κριθεί με πνευματικά κριτήρια, χωρίς υποχρεωτικά να προσυπογράφουμε όλα όσα είπε. Αρχεται λοιπόν ή μάλλον συνεχίζεται η συνεδρίαση. Ο πολίτης Ράιχ έχει τον λόγο.
Μια ομάδα από δεσμώτες βρίσκονται αλυσοδεμένοι σε μια φυλακή. Οι άνθρωποι αυτοί γεννήθηκαν ελεύθεροι, αλλά περνούν έγκλειστοι ολόκληρη τη ζωή τους. Η φυλακή αυτή είναι ο πολιτισμός μας. Κανείς ή σχεδόν κανείς δεν παραδέχεται πως πρόκειται αληθινά για φυλακή. Οι μεγάλοι προφήτες μάς εξαπατούν παρηγορώντας μας με μάταιες ελπίδες ότι κάπου αλλού υπάρχει ένας άλλος κόσμος χωρίς φυλακές, και πείθοντάς μας να ανεχόμαστε την καταπίεση με αντάλλαγμα τη μετά θάνατον ελευθερία. Οι δημιουργοί σαν τον Μιχαήλ Αγγελο, τον Σέξπιρ, τον Γκέτε (Φρόιντ για τους τρεις) δεν κάνουν τίποτε άλλο από το να ομορφαίνουν, διακοσμώντας με το έργο τους, τους τοίχους της φυλακής, κάνοντας με τον τρόπο αυτό πιο στέρεα τα δεσμά μας. Οι μεγάλοι νομοθέτες μάς προτείνουν κανονισμούς για να κυκλοφορούμε πιο άνετα στους διαδρόμους και τα κελιά της φυλακής.
Τον ρόλο όμως του δήμιου/ δολοφόνου έχουν αναλάβει να εκπληρώνουν διαχρονικά τα διάφορα ιερατεία καθώς και οι εγκόσμιες εξουσίες, με πρωτοπόρους τους τυράννους σαν τον Στάλιν και τον Χίτλερ, που ενώνουν στο πρόσωπό τους τις πιο αποτρόπαιες πλευρές της δικτατορίας και της επίγειας θρησκείας, αλλά και ολόκληρες άλλες κατηγορίες του ιερατείου: Κληρικοί, δικαστές, δημοσιογράφοι και βεβαίως αυτοί που διεκδικούν το μονοπώλιο της επιστημονικής αλήθειας.
Ο λόγος που μια τέτοια δολοφονία πραγματοποιείται κάθε τόσο, είναι πως αυτοί που τόλμησαν να αψηφήσουν τον νόμο της σιωπής και της άγνοιας που κυβερνά τη φυλακή, γνωρίζουν ένα μυστικό που, αν το κοινοποιήσουν, όχι μόνον οι διάφορες εξουσίες, αλλά και οι ίδιοι οι τοίχοι της φυλακής θα καταρρεύσουν. Το μυστικό είναι πως, ενώ ζούμε σαν άθλιοι έγκλειστοι, μπορούμε να βιώσουμε την ανθρώπινη πλήρωση και την ευδαιμονία. Και ο δρόμος για να πετύχουμε κάτι τέτοιο είναι η ερωτική απελευθέρωση, η κατάκτηση του οργασμού, που δεν έχει τίποτε να κάνει με την επίπεδη σεξουαλικότητα και ακόμη λιγότερο με την πορνογραφία. Η πραγμάτωση του ερωτικού οργασμού, ανοίγει τον δρόμο για το γκρέμισμα της φυλακής, γιατί ενώνει την ψυχή με το Σύμπαν, απελευθερώνει μια πανίσχυρη ζωοποιό ενέργεια που είναι κοινή και στα δύο. Η αληθινή ιστορία του Χριστού μπορεί να είναι το παράδειγμα μιας τέτοιας πρότασης αλλά και της αιματηρής ακύρωσής της. Πουθενά στα Ευαγγέλια ο Χριστός δεν εκφράζεται υπέρ της σεξουαλικής στέρησης και της αποδοχής της καταπίεσης. Η αγάπη, που είναι το κέντρο της διδασκαλίας του, είναι πρωταρχικά ερωτική αγάπη, με την πιο συγκεκριμένη και απτή έννοια.
Εκανα μόλις μια βιαστική περίληψη κάποιων βασικών σημείων του έργου Η δολοφονία του Χριστού του Βίλχελμ Ράιχ. Δεν είναι μάλλον ανάγκη να προσθέσω ότι, όπως και κάθε άλλη περίληψη, όπως ας πούμε η σύνοψη του έργου Οιδίπους τύραννος από τον Φρόιντ στην Ερμηνευτική των ονείρων, έτσι και η δική μου είναι λογικό να περιέχει υπογραμμίσεις, μετατοπίσεις, παραλείψεις, ακόμη και αλλοιώσεις, για τις οποίες υπόλογη είμαι εγώ η ίδια. Ενα από τα πιο μεγάλα προβλήματα της κριτικής είναι ότι κάθε φορά που αυτή αφηγείται ένα έργο για να το κρίνει, το ξαναδιηγείται, δηλαδή το οικειοποιείται και το ανασυνθέτει. Ενας πιο προσωπικός λόγος είναι ότι το βιβλίο αυτό, που ένα αντίτυπό του έχει διασωθεί στη βιβλιοθήκη μου από τα πολύ νεανικά μου χρόνια, γεμάτο ενθουσιώδεις υπογραμμίσεις με κόκκινο μελάνι, είναι για μένα ένα κείμενο που με εντυπωσίασε, αλλά και το ίχνος μιας εποχής ελπίδας. Τα κινήματα αμφισβήτησης των δεκαετιών του '60 και του '70 είδαν στον Ράιχ, στον Μαρκούζε, στον Γκι Ντεμπόρ, στον Λεφόρ, στον Καστοριάδη κάποιους από τους προφήτες τους. Ο Ράιχ, αποκηρυγμένος από την ψυχαναλυτική εταιρεία, απόβλητος από την Αριστερά, επέστρεψε σαν μια αιχμηρή παρουσία, που έδειχνε τρόπους για να διαβάσουμε την πολιτική και την ιστορία, ας πούμε την άνοδο του φασισμού, με έναν ριζικά διαφορετικό τρόπο, αλλά, περισσότερο από όλους, πρότεινε έναν άλλο τρόπο ζωής. Τόσο εκείνος, όσο και οι άλλοι προφήτες της αμφισβήτησης φαινόταν επιπλέον να απαντούν, ο καθένας με τον δικό του τρόπο, σε μια βαθιά αγωνία που στοίχειωνε τους πιο υποψιασμένους: Στην ακόμη θολή, αλλά βασανιστική, αίσθηση ότι η κοινωνική δράση, η πολιτική πράξη, όχι μόνο θα έμενε ανολοκλήρωτη, αλλά και θα κινδύνευε σε κάθε στιγμή να γεννήσει τέρατα, αν δεν συνδυαζόταν με την ψυχική αυτογνωσία. Δύο πράγματα είναι αυτά που με κάνουν σήμερα να ξαναγυρίζω στο κείμενο αυτό. Πρώτα η διαπίστωση ότι όποιος ή όποια τολμά να σκεφτεί, να ερευνήσει ή να δημιουργήσει έξω από τον κανόνα, φτάνει κάποτε στη στιγμή που βλέπει την κατεστημένη μικρόνοια και μικροψυχία να τον/ την απειλούν με συμβολική ή πραγματική εξόντωση, πράγμα που καθόλου δεν αποκλείει κάποιο άγαλμα ή κενοτάφιο μόλις καταφέρουν να τον εξοντώσουν. Το δεύτερο στοιχείο σχετίζεται με τα πρόσωπα και τα κείμενα με τα οποία είτε φανερά είτε υπαινικτικά συνομιλεί ο Ράιχ1.
Για ποια πρόσωπα, για ποια κείμενα μιλάμε; Πρώτα από όλα, τα Ευαγγέλια. Υπάρχει μια ανάγνωση των επίσημων και των απόκρυφων Ευαγγελίων που βλέπει στα λόγια και στο πρόσωπο του Χριστού έναν ύμνο στον σωματικό και τον ψυχικό έρωτα. Υμνο που τον οδήγησε στον θάνατο και στη συνέχεια παραμορφώθηκε και αναιρέθηκε τελείως από το ιερατείο, καταλήγοντας συνώνυμο του διαβόλου. Ο Σικελιανός, ο Ελύτης στη χώρα μας και πολλοί άλλοι σε πολλές μεριές της γης, από τον Ντοστογιέφσκι στη Ρωσία μέχρι τον Χόρχε Αμάντο στη Βραζιλία, μοιράζονται λίγο-πολύ αυτή την οπτική. Υπάρχει και μια άλλη διάσταση. Μια ταύτιση του πιστού, του ορθόδοξου, του αιρετικού ή και του άθεου δημιουργού ή των προσώπων της δημιουργίας του με τον δολοφονημένο θεό. Ο Θερβάντες, ο Ντοστογιέφσκι, ο Καζαντζάκης, και μια στρατιά από λαϊκούς και μη ζωγράφους, από τον Βρούμπελ, στον Μπέικον και τον Διαμαντόπουλο, αναγνωρίζουν στις πληγές του Εσταυρωμένου τα δικά τους ψυχικά και σωματικά τραύματα. Οικειοποιούμενος την αφήγηση των ευαγγελίων ο Ράιχ κάνει, με τη σειρά του, όπως θα έλεγε ο Μπαλζάκ, μια Messe de l' athee, τη λειτουργία ενός αθέου. Για να ακριβολογήσω μάλιστα περισσότερο, και για να δώσω το στίγμα της πρωτοτυπίας του στην υπόθεση αυτή, πρέπει να προσθέσω κάτι ακόμα. Ο Ράιχ είναι πιο πολύ άθρησκος παρά άθεος. Δεν απιστεί ακριβώς προς τον θεό αλλά προς αυτό που οι θρησκείες καταλαβαίνουν ως θεό. Ο θεός γι' αυτόν είναι μέσα μας. Είναι αυτή η απαγορευμένη, φυλακισμένη κοσμική ενέργεια που διέπει τον μικρόκοσμο της ψυχής και τον μακρόκοσμο του Σύμπαντος. Η αθεΐα του λοιπόν είναι σαν αυτή των Ελλήνων προσωκρατικών, του Ηρακλείτου και του Ξενοφάνη, που, σαν τον Ράιχ, συνέδεαν τη φύση του ανθρώπου και την φύση του κόσμου. Αν όμως ο θεός είναι φυλακισμένη ή δολοφονημένη ενέργεια, αν η οργόνη, οι αστρικές καταιγίδες, είναι το σημείον του, τότε ο ανθρωπάκος, που είναι μαζί δεσμώτης και δήμιος, έχει στο μέτωπό του κάτι πολύ πιο τρομερό από το σημείον του Κάιν. Δεν είναι μόνον αδελφοκτόνος, αλλά θεοκτόνος.
Μιλώντας για τη φυλακή της ύπαρξης, όπως μας την έδειξε ο Ράιχ, απέφυγα ώς εδώ να χρησιμοποιήσω μία λέξη: Το έκανα για να υπογραμμίσω μια αποσιώπηση που είναι τόσο εξόφθαλμη, ώστε μοιάζει όχι να συγκαλύπτει, αλλά να προβάλει κραυγαλέα τη θεμελιακή πηγή του κειμένου του. Είναι περισσότερο από προφανές ότι το πρότυπο της σκηνοθεσίας και η ραχοκοκαλιά της αφήγησης της Δολοφονίας του Χριστού του Ράιχ δεν είναι άλλο από τον μύθο του σπηλαίου στην πλατωνική Πολιτεία. Το θύμα της δολοφονίας παίρνει στη ραϊχιανή παραβολή το όνομα του Χριστού, αλλά το καλούπι είναι ο ανώνυμος δεσμώτης του σπηλαίου, δηλαδή ο Σωκράτης, όπως υπήρξε ως ιστορικό πρόσωπο ή όπως στο αινιγματικό σύνορο προφορικότητας και γραφής τον βλέπει ο Πλάτων. Αυτός είναι ο δεσμώτης, ο οποίος απελευθερώνεται, και ανακαλύπτει την απάτη του κουκλοπαίχτη, που προβάλλει το θέατρο σκιών του στον τοίχο του σπηλαίου, σαν να ήταν η πραγματικότητα. Αυτός είναι που ανεβαίνει με δυσκολία προς την έξοδο και ανακαλύπτει την πηγή του φωτός και την αληθινή ουσία των πραγμάτων. Και αυτός επιστρέφει στον κόσμο του σπηλαίου, λέει την αλήθεια και πεθαίνει, επειδή την είπε. Γιατί ο Ράιχ αποσιωπά την πηγή της έμπνευσης; Κλέβει ιδέες; Αποκλείεται, και διότι είναι αυτός που είναι, και γιατί το κείμενο του Πλάτωνα ήταν στην εποχή του πολύ πιο γνωστό από ό,τι σήμερα. Φοβάται να τον πουν ιδεαλιστή; Αυτό θα ταίριαζε σε άλλους 2. Οχι στον Ράιχ που δεν υποχώρησε μπροστά στις επιθέσεις της φροϊδικής και της σταλινικής ορθοδοξίας. Και έπειτα, αν συνέβαινε κάτι τέτοιο δεν θα μιλούσε για τον Χριστό. Μήπως το κείμενο είναι τόσο γνωστό, ώστε ο συγγραφέας θεωρεί την αναφορά άχρηστη; Αυτό δεν μπορεί να αποκλειστεί, αν και ο Ράιχ κάθε άλλο παρά απευθυνόταν μόνο σε έναν κλειστό κύκλο λογίων. Το ερώτημα μένει εκκρεμές, αλλά η ουσία βρίσκεται αλλού.
Η αναλογία ανάμεσα στα δύο κείμενα δεν είναι φιλολογική. Είναι ή θα μπορούσε να γίνει ουσιαστική, υπό τον όρο ότι θα δεχτούμε μια ριζική ανατροπή που θα διαβάσει το κείμενο του πλατωνικού σπηλαίου όχι ιδεαλιστικά, σαν μια αναφορά σε άσαρκες ιδέες, αλλά υπό το πρίσμα της ψυχικής εμπειρίας και της σωματικότητας. Ο Φρόιντ είναι αυτός που διέγνωσε πρώτος ότι η πλατωνική θεωρία της ανάμνησης είναι ένα αρχαίο αντίστοιχο της ψυχαναλυτικής παλινδρόμησης. Ανάμνηση και παλινδρόμηση επιτελούν τον ίδιο σκοπό. Αποκαλύπτουν την απάτη ή την αποσπασματικότητα που χαρακτηρίζει τον κόσμο της δόξας ή των φαινομένων στον Πλάτωνα ή τον κόσμο του εγώ στον Φρόιντ. Ο πλατωνικός δεσμώτης μάλιστα (μέσα από τη σχέση του με το πολιτικό) θα εξυπηρετούσε πολύ τον Ράιχ στη διαμάχη του με τον Φρόιντ για τις σχέσεις ψυχανάλυσης και πολιτικής. Οπως είχε προσέξει ο Πιερ Βιντάλ Νακέ, ο δεσμώτης/ Σωκράτης δεν επαναπαύεται στην προσωπική κατάκτηση της αλήθειας. Επιστρέφει για να τη διαλαλήσει στο σπήλαιο, δηλαδή στην πόλιν - κράτος των Αθηνών, που θα τον σκοτώσει. Ενας πολιτικοποιημένος δεσμώτης λοιπόν, που ωστόσο βλέπει την πολιτική με μάτια φωτισμένα από μια μύηση, η οποία, όπως λέει ο Πλάτων, είναι πολύ πιο σημαντική και δύσκολη από τα Ελευσίνια. Υπάρχει βέβαια ένα σημαντικό κενό, μία αποφασιστική διαφορά: Σε αντίθεση με τον φυλακισμένο του Ράιχ, που ανακαλύπτει το φως της αλήθειας στην αστραπή του οργασμού, ο δρόμος του πλατωνικού δεσμώτη δεν σχετίζεται με τον έρωτα στο κείμενο της Πολιτείας. Η διαφορά όμως υπερβαίνεται μέσα από τα ερωτικά πλατωνικά κείμενα. Τα κείμενα εκείνα που αντί να υπηρετούν την ενόρμηση του θανάτου, επιμένοντας ότι το σώμα είναι σήμα, δηλαδή τάφος, θεοποιούν τον έρωτα. Στον Φαίδρο ο εραστής ανατριχιάζοντας ερωτικά καταλήγει να αποκτήσει πούπουλα και φτερά και να πετάξει προς τον υπερουράνιο τόπο της αλήθειας. Και στο Συμπόσιο, αφιερωμένο στον έρωτα, μια γυναίκα προφήτισσα, η Διοτίμα, μαθαίνει στον Σωκράτη ότι έρωτας και κάλλος συνδέονται με τον σωματικό και τον πνευματικό τοκετό. Είναι αλήθεια ότι η σύνδεση του κόσμου της μήτρας και του τοκετού δεν γίνεται από τον Ράιχ. Αντίθετα στο έργο Η λειτουργία του οργασμού παίρνει τις αποστάσεις του από τις σχετικές θέσεις του Ρανκ και του Φερέντσι, που βρέθηκαν και αυτοί εκτός φροϊδικής ορθοδοξίας. Την εποχή ωστόσο που το έργο του Ράιχ επανερχόταν στο προσκήνιο μέσα από τα κινήματα του '60-'70, Ελληνες και ξένοι ψυχίατροι, όπως ο Καυκαλίδης και ο Γκροφ, υποστήριξαν βάσει κλινικών δεδομένων την άποψη ότι ο οργασμός είναι και επιστροφή στον τόκον, τον κόσμο της μήτρας ή της γέννησης.
Οι έρευνες του Ράιχ κατέληξαν σε μια οργανωμένη και υποστηριγμένη από μια πληθώρα δημοσιευμάτων θεωρία για τη σύνδεση της ψυχής και του κόσμου μέσα από την ενέργεια που κυβερνά τον οργασμό και την ζωή των άστρων. Χωρίς να μπορούμε εδώ να αποτιμήσουμε επιστημονικά ούτε την αξία των θεωριών αυτών ούτε την αποτελεσματικότητα ή μη των θεραπειών που δοκίμασε, μπορούμε να πούμε κάτι. Είναι γεγονός ότι η άποψή του ότι ψυχή και κόσμος επικοινωνούν και αλληλοεπηρεάζονται, φέρνει τον κόσμο της ψυχανάλυσης αντιμέτωπο με μια διαχρονική πίστη, που αποτελεί θεμέλιο τόσο της προσωκρατικής φιλοσοφίας όσο, για παράδειγμα, και της ινδικής Τάντρα. Ακόμα και αν τα ειδικά επιχειρήματά του, είτε οι κλινικές εφαρμογές που απορρέουν από αυτά δεν ευσταθούν, ο δρόμος που δοκίμασε να ανοίξει με έμπνευση και τόλμη δεν χάνει, κατά τη γνώμη μου, τη σημασία του. Ποια ήταν η μοίρα του μηνύματός του; Οχι διαφορετική από αυτές του Σωκράτη ή του Χριστού. Το ανεπίδοτο του μηνύματος επαληθεύτηκε έτσι άλλη μια φορά. Ο Ράιχ βρήκε την υποδοχή που βρίσκει ο Χριστός από τον Μεγάλο Ιεροεξεταστή στους «Καραμάζωφ» του Ντοστογιέφσκι. Δεν κάηκε στην πυρά, αλλά διώχτηκε και φυλακίστηκε και σημαντικά γραπτά του έπεσαν θύματα ενός άουτο ντα φε της λογοκρισίας. Η δύναμη της γοητείας του παραμένει για πολύ περισσότερους από αυτούς που ασπάζονται πλήρως τις θεωρίες του. Δεν είναι μόνον η λάμψη αυτού που καρφώθηκε στον σταυρό της άγνοιας και της εμπάθειας. Είναι και το ότι κάθε πεντακόσια ή ίσως χίλια χρόνια κάποιος που τον λένε Σωκράτη, Βούδα, Κομφούκιο, Χριστό, Μωάμεθ, Μαρξ ή Φρόιντ παίρνει το ρίσκο να δηλώσει ότι με την πρότασή του τελειώνει η προϊστορία της εκμετάλλευσης, του μίσους, της μιζέριας και εγκαινιάζεται, επιτέλους, η αληθινή ιστορία της ανθρωπότητας. Οι κίνδυνοι από μια τέτοια επαγγελία δεν είναι αμελητέοι. Αλλά και η ανάγκη να βγούμε από έναν κόσμο ψυχαναγκαστικής και συχνά φονικής επανάληψης μένει ριζωμένη στην ψυχή μας.
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
1. Περισσότερες φωνές που ακούγονται μέσα από τη φωνή που μας μιλά, όχι απλώς σαν αναφορές, παραπομπές, λογοτεχνικά κόλπα, αλλά κάπως σαν τις φωνές που άκουγε ο αφηγητής τού «Αναζητώντας τον χαμένο χρόνο του Προυστ» μέσα στη φωνή ενός από τους ήρωές του, του βαρόνου ντε Σαρλί).
2. Θα ταίριαζε φέρ' ειπείν, καλύτερα στην αντίστοιχη σιωπή του Μπαχτίν, που έτρεμε την οργή του σταλινικού καθεστώτος, για τον Πλάτωνα και άλλες αρχαίες «ιδεαλιστικές» πηγές του.
Μια ομάδα από δεσμώτες βρίσκονται αλυσοδεμένοι σε μια φυλακή. Οι άνθρωποι αυτοί γεννήθηκαν ελεύθεροι, αλλά περνούν έγκλειστοι ολόκληρη τη ζωή τους. Η φυλακή αυτή είναι ο πολιτισμός μας. Κανείς ή σχεδόν κανείς δεν παραδέχεται πως πρόκειται αληθινά για φυλακή. Οι μεγάλοι προφήτες μάς εξαπατούν παρηγορώντας μας με μάταιες ελπίδες ότι κάπου αλλού υπάρχει ένας άλλος κόσμος χωρίς φυλακές, και πείθοντάς μας να ανεχόμαστε την καταπίεση με αντάλλαγμα τη μετά θάνατον ελευθερία. Οι δημιουργοί σαν τον Μιχαήλ Αγγελο, τον Σέξπιρ, τον Γκέτε (Φρόιντ για τους τρεις) δεν κάνουν τίποτε άλλο από το να ομορφαίνουν, διακοσμώντας με το έργο τους, τους τοίχους της φυλακής, κάνοντας με τον τρόπο αυτό πιο στέρεα τα δεσμά μας. Οι μεγάλοι νομοθέτες μάς προτείνουν κανονισμούς για να κυκλοφορούμε πιο άνετα στους διαδρόμους και τα κελιά της φυλακής.
Τον ρόλο όμως του δήμιου/ δολοφόνου έχουν αναλάβει να εκπληρώνουν διαχρονικά τα διάφορα ιερατεία καθώς και οι εγκόσμιες εξουσίες, με πρωτοπόρους τους τυράννους σαν τον Στάλιν και τον Χίτλερ, που ενώνουν στο πρόσωπό τους τις πιο αποτρόπαιες πλευρές της δικτατορίας και της επίγειας θρησκείας, αλλά και ολόκληρες άλλες κατηγορίες του ιερατείου: Κληρικοί, δικαστές, δημοσιογράφοι και βεβαίως αυτοί που διεκδικούν το μονοπώλιο της επιστημονικής αλήθειας.
Ο λόγος που μια τέτοια δολοφονία πραγματοποιείται κάθε τόσο, είναι πως αυτοί που τόλμησαν να αψηφήσουν τον νόμο της σιωπής και της άγνοιας που κυβερνά τη φυλακή, γνωρίζουν ένα μυστικό που, αν το κοινοποιήσουν, όχι μόνον οι διάφορες εξουσίες, αλλά και οι ίδιοι οι τοίχοι της φυλακής θα καταρρεύσουν. Το μυστικό είναι πως, ενώ ζούμε σαν άθλιοι έγκλειστοι, μπορούμε να βιώσουμε την ανθρώπινη πλήρωση και την ευδαιμονία. Και ο δρόμος για να πετύχουμε κάτι τέτοιο είναι η ερωτική απελευθέρωση, η κατάκτηση του οργασμού, που δεν έχει τίποτε να κάνει με την επίπεδη σεξουαλικότητα και ακόμη λιγότερο με την πορνογραφία. Η πραγμάτωση του ερωτικού οργασμού, ανοίγει τον δρόμο για το γκρέμισμα της φυλακής, γιατί ενώνει την ψυχή με το Σύμπαν, απελευθερώνει μια πανίσχυρη ζωοποιό ενέργεια που είναι κοινή και στα δύο. Η αληθινή ιστορία του Χριστού μπορεί να είναι το παράδειγμα μιας τέτοιας πρότασης αλλά και της αιματηρής ακύρωσής της. Πουθενά στα Ευαγγέλια ο Χριστός δεν εκφράζεται υπέρ της σεξουαλικής στέρησης και της αποδοχής της καταπίεσης. Η αγάπη, που είναι το κέντρο της διδασκαλίας του, είναι πρωταρχικά ερωτική αγάπη, με την πιο συγκεκριμένη και απτή έννοια.
Εκανα μόλις μια βιαστική περίληψη κάποιων βασικών σημείων του έργου Η δολοφονία του Χριστού του Βίλχελμ Ράιχ. Δεν είναι μάλλον ανάγκη να προσθέσω ότι, όπως και κάθε άλλη περίληψη, όπως ας πούμε η σύνοψη του έργου Οιδίπους τύραννος από τον Φρόιντ στην Ερμηνευτική των ονείρων, έτσι και η δική μου είναι λογικό να περιέχει υπογραμμίσεις, μετατοπίσεις, παραλείψεις, ακόμη και αλλοιώσεις, για τις οποίες υπόλογη είμαι εγώ η ίδια. Ενα από τα πιο μεγάλα προβλήματα της κριτικής είναι ότι κάθε φορά που αυτή αφηγείται ένα έργο για να το κρίνει, το ξαναδιηγείται, δηλαδή το οικειοποιείται και το ανασυνθέτει. Ενας πιο προσωπικός λόγος είναι ότι το βιβλίο αυτό, που ένα αντίτυπό του έχει διασωθεί στη βιβλιοθήκη μου από τα πολύ νεανικά μου χρόνια, γεμάτο ενθουσιώδεις υπογραμμίσεις με κόκκινο μελάνι, είναι για μένα ένα κείμενο που με εντυπωσίασε, αλλά και το ίχνος μιας εποχής ελπίδας. Τα κινήματα αμφισβήτησης των δεκαετιών του '60 και του '70 είδαν στον Ράιχ, στον Μαρκούζε, στον Γκι Ντεμπόρ, στον Λεφόρ, στον Καστοριάδη κάποιους από τους προφήτες τους. Ο Ράιχ, αποκηρυγμένος από την ψυχαναλυτική εταιρεία, απόβλητος από την Αριστερά, επέστρεψε σαν μια αιχμηρή παρουσία, που έδειχνε τρόπους για να διαβάσουμε την πολιτική και την ιστορία, ας πούμε την άνοδο του φασισμού, με έναν ριζικά διαφορετικό τρόπο, αλλά, περισσότερο από όλους, πρότεινε έναν άλλο τρόπο ζωής. Τόσο εκείνος, όσο και οι άλλοι προφήτες της αμφισβήτησης φαινόταν επιπλέον να απαντούν, ο καθένας με τον δικό του τρόπο, σε μια βαθιά αγωνία που στοίχειωνε τους πιο υποψιασμένους: Στην ακόμη θολή, αλλά βασανιστική, αίσθηση ότι η κοινωνική δράση, η πολιτική πράξη, όχι μόνο θα έμενε ανολοκλήρωτη, αλλά και θα κινδύνευε σε κάθε στιγμή να γεννήσει τέρατα, αν δεν συνδυαζόταν με την ψυχική αυτογνωσία. Δύο πράγματα είναι αυτά που με κάνουν σήμερα να ξαναγυρίζω στο κείμενο αυτό. Πρώτα η διαπίστωση ότι όποιος ή όποια τολμά να σκεφτεί, να ερευνήσει ή να δημιουργήσει έξω από τον κανόνα, φτάνει κάποτε στη στιγμή που βλέπει την κατεστημένη μικρόνοια και μικροψυχία να τον/ την απειλούν με συμβολική ή πραγματική εξόντωση, πράγμα που καθόλου δεν αποκλείει κάποιο άγαλμα ή κενοτάφιο μόλις καταφέρουν να τον εξοντώσουν. Το δεύτερο στοιχείο σχετίζεται με τα πρόσωπα και τα κείμενα με τα οποία είτε φανερά είτε υπαινικτικά συνομιλεί ο Ράιχ1.
Για ποια πρόσωπα, για ποια κείμενα μιλάμε; Πρώτα από όλα, τα Ευαγγέλια. Υπάρχει μια ανάγνωση των επίσημων και των απόκρυφων Ευαγγελίων που βλέπει στα λόγια και στο πρόσωπο του Χριστού έναν ύμνο στον σωματικό και τον ψυχικό έρωτα. Υμνο που τον οδήγησε στον θάνατο και στη συνέχεια παραμορφώθηκε και αναιρέθηκε τελείως από το ιερατείο, καταλήγοντας συνώνυμο του διαβόλου. Ο Σικελιανός, ο Ελύτης στη χώρα μας και πολλοί άλλοι σε πολλές μεριές της γης, από τον Ντοστογιέφσκι στη Ρωσία μέχρι τον Χόρχε Αμάντο στη Βραζιλία, μοιράζονται λίγο-πολύ αυτή την οπτική. Υπάρχει και μια άλλη διάσταση. Μια ταύτιση του πιστού, του ορθόδοξου, του αιρετικού ή και του άθεου δημιουργού ή των προσώπων της δημιουργίας του με τον δολοφονημένο θεό. Ο Θερβάντες, ο Ντοστογιέφσκι, ο Καζαντζάκης, και μια στρατιά από λαϊκούς και μη ζωγράφους, από τον Βρούμπελ, στον Μπέικον και τον Διαμαντόπουλο, αναγνωρίζουν στις πληγές του Εσταυρωμένου τα δικά τους ψυχικά και σωματικά τραύματα. Οικειοποιούμενος την αφήγηση των ευαγγελίων ο Ράιχ κάνει, με τη σειρά του, όπως θα έλεγε ο Μπαλζάκ, μια Messe de l' athee, τη λειτουργία ενός αθέου. Για να ακριβολογήσω μάλιστα περισσότερο, και για να δώσω το στίγμα της πρωτοτυπίας του στην υπόθεση αυτή, πρέπει να προσθέσω κάτι ακόμα. Ο Ράιχ είναι πιο πολύ άθρησκος παρά άθεος. Δεν απιστεί ακριβώς προς τον θεό αλλά προς αυτό που οι θρησκείες καταλαβαίνουν ως θεό. Ο θεός γι' αυτόν είναι μέσα μας. Είναι αυτή η απαγορευμένη, φυλακισμένη κοσμική ενέργεια που διέπει τον μικρόκοσμο της ψυχής και τον μακρόκοσμο του Σύμπαντος. Η αθεΐα του λοιπόν είναι σαν αυτή των Ελλήνων προσωκρατικών, του Ηρακλείτου και του Ξενοφάνη, που, σαν τον Ράιχ, συνέδεαν τη φύση του ανθρώπου και την φύση του κόσμου. Αν όμως ο θεός είναι φυλακισμένη ή δολοφονημένη ενέργεια, αν η οργόνη, οι αστρικές καταιγίδες, είναι το σημείον του, τότε ο ανθρωπάκος, που είναι μαζί δεσμώτης και δήμιος, έχει στο μέτωπό του κάτι πολύ πιο τρομερό από το σημείον του Κάιν. Δεν είναι μόνον αδελφοκτόνος, αλλά θεοκτόνος.
Μιλώντας για τη φυλακή της ύπαρξης, όπως μας την έδειξε ο Ράιχ, απέφυγα ώς εδώ να χρησιμοποιήσω μία λέξη: Το έκανα για να υπογραμμίσω μια αποσιώπηση που είναι τόσο εξόφθαλμη, ώστε μοιάζει όχι να συγκαλύπτει, αλλά να προβάλει κραυγαλέα τη θεμελιακή πηγή του κειμένου του. Είναι περισσότερο από προφανές ότι το πρότυπο της σκηνοθεσίας και η ραχοκοκαλιά της αφήγησης της Δολοφονίας του Χριστού του Ράιχ δεν είναι άλλο από τον μύθο του σπηλαίου στην πλατωνική Πολιτεία. Το θύμα της δολοφονίας παίρνει στη ραϊχιανή παραβολή το όνομα του Χριστού, αλλά το καλούπι είναι ο ανώνυμος δεσμώτης του σπηλαίου, δηλαδή ο Σωκράτης, όπως υπήρξε ως ιστορικό πρόσωπο ή όπως στο αινιγματικό σύνορο προφορικότητας και γραφής τον βλέπει ο Πλάτων. Αυτός είναι ο δεσμώτης, ο οποίος απελευθερώνεται, και ανακαλύπτει την απάτη του κουκλοπαίχτη, που προβάλλει το θέατρο σκιών του στον τοίχο του σπηλαίου, σαν να ήταν η πραγματικότητα. Αυτός είναι που ανεβαίνει με δυσκολία προς την έξοδο και ανακαλύπτει την πηγή του φωτός και την αληθινή ουσία των πραγμάτων. Και αυτός επιστρέφει στον κόσμο του σπηλαίου, λέει την αλήθεια και πεθαίνει, επειδή την είπε. Γιατί ο Ράιχ αποσιωπά την πηγή της έμπνευσης; Κλέβει ιδέες; Αποκλείεται, και διότι είναι αυτός που είναι, και γιατί το κείμενο του Πλάτωνα ήταν στην εποχή του πολύ πιο γνωστό από ό,τι σήμερα. Φοβάται να τον πουν ιδεαλιστή; Αυτό θα ταίριαζε σε άλλους 2. Οχι στον Ράιχ που δεν υποχώρησε μπροστά στις επιθέσεις της φροϊδικής και της σταλινικής ορθοδοξίας. Και έπειτα, αν συνέβαινε κάτι τέτοιο δεν θα μιλούσε για τον Χριστό. Μήπως το κείμενο είναι τόσο γνωστό, ώστε ο συγγραφέας θεωρεί την αναφορά άχρηστη; Αυτό δεν μπορεί να αποκλειστεί, αν και ο Ράιχ κάθε άλλο παρά απευθυνόταν μόνο σε έναν κλειστό κύκλο λογίων. Το ερώτημα μένει εκκρεμές, αλλά η ουσία βρίσκεται αλλού.
Η αναλογία ανάμεσα στα δύο κείμενα δεν είναι φιλολογική. Είναι ή θα μπορούσε να γίνει ουσιαστική, υπό τον όρο ότι θα δεχτούμε μια ριζική ανατροπή που θα διαβάσει το κείμενο του πλατωνικού σπηλαίου όχι ιδεαλιστικά, σαν μια αναφορά σε άσαρκες ιδέες, αλλά υπό το πρίσμα της ψυχικής εμπειρίας και της σωματικότητας. Ο Φρόιντ είναι αυτός που διέγνωσε πρώτος ότι η πλατωνική θεωρία της ανάμνησης είναι ένα αρχαίο αντίστοιχο της ψυχαναλυτικής παλινδρόμησης. Ανάμνηση και παλινδρόμηση επιτελούν τον ίδιο σκοπό. Αποκαλύπτουν την απάτη ή την αποσπασματικότητα που χαρακτηρίζει τον κόσμο της δόξας ή των φαινομένων στον Πλάτωνα ή τον κόσμο του εγώ στον Φρόιντ. Ο πλατωνικός δεσμώτης μάλιστα (μέσα από τη σχέση του με το πολιτικό) θα εξυπηρετούσε πολύ τον Ράιχ στη διαμάχη του με τον Φρόιντ για τις σχέσεις ψυχανάλυσης και πολιτικής. Οπως είχε προσέξει ο Πιερ Βιντάλ Νακέ, ο δεσμώτης/ Σωκράτης δεν επαναπαύεται στην προσωπική κατάκτηση της αλήθειας. Επιστρέφει για να τη διαλαλήσει στο σπήλαιο, δηλαδή στην πόλιν - κράτος των Αθηνών, που θα τον σκοτώσει. Ενας πολιτικοποιημένος δεσμώτης λοιπόν, που ωστόσο βλέπει την πολιτική με μάτια φωτισμένα από μια μύηση, η οποία, όπως λέει ο Πλάτων, είναι πολύ πιο σημαντική και δύσκολη από τα Ελευσίνια. Υπάρχει βέβαια ένα σημαντικό κενό, μία αποφασιστική διαφορά: Σε αντίθεση με τον φυλακισμένο του Ράιχ, που ανακαλύπτει το φως της αλήθειας στην αστραπή του οργασμού, ο δρόμος του πλατωνικού δεσμώτη δεν σχετίζεται με τον έρωτα στο κείμενο της Πολιτείας. Η διαφορά όμως υπερβαίνεται μέσα από τα ερωτικά πλατωνικά κείμενα. Τα κείμενα εκείνα που αντί να υπηρετούν την ενόρμηση του θανάτου, επιμένοντας ότι το σώμα είναι σήμα, δηλαδή τάφος, θεοποιούν τον έρωτα. Στον Φαίδρο ο εραστής ανατριχιάζοντας ερωτικά καταλήγει να αποκτήσει πούπουλα και φτερά και να πετάξει προς τον υπερουράνιο τόπο της αλήθειας. Και στο Συμπόσιο, αφιερωμένο στον έρωτα, μια γυναίκα προφήτισσα, η Διοτίμα, μαθαίνει στον Σωκράτη ότι έρωτας και κάλλος συνδέονται με τον σωματικό και τον πνευματικό τοκετό. Είναι αλήθεια ότι η σύνδεση του κόσμου της μήτρας και του τοκετού δεν γίνεται από τον Ράιχ. Αντίθετα στο έργο Η λειτουργία του οργασμού παίρνει τις αποστάσεις του από τις σχετικές θέσεις του Ρανκ και του Φερέντσι, που βρέθηκαν και αυτοί εκτός φροϊδικής ορθοδοξίας. Την εποχή ωστόσο που το έργο του Ράιχ επανερχόταν στο προσκήνιο μέσα από τα κινήματα του '60-'70, Ελληνες και ξένοι ψυχίατροι, όπως ο Καυκαλίδης και ο Γκροφ, υποστήριξαν βάσει κλινικών δεδομένων την άποψη ότι ο οργασμός είναι και επιστροφή στον τόκον, τον κόσμο της μήτρας ή της γέννησης.
Οι έρευνες του Ράιχ κατέληξαν σε μια οργανωμένη και υποστηριγμένη από μια πληθώρα δημοσιευμάτων θεωρία για τη σύνδεση της ψυχής και του κόσμου μέσα από την ενέργεια που κυβερνά τον οργασμό και την ζωή των άστρων. Χωρίς να μπορούμε εδώ να αποτιμήσουμε επιστημονικά ούτε την αξία των θεωριών αυτών ούτε την αποτελεσματικότητα ή μη των θεραπειών που δοκίμασε, μπορούμε να πούμε κάτι. Είναι γεγονός ότι η άποψή του ότι ψυχή και κόσμος επικοινωνούν και αλληλοεπηρεάζονται, φέρνει τον κόσμο της ψυχανάλυσης αντιμέτωπο με μια διαχρονική πίστη, που αποτελεί θεμέλιο τόσο της προσωκρατικής φιλοσοφίας όσο, για παράδειγμα, και της ινδικής Τάντρα. Ακόμα και αν τα ειδικά επιχειρήματά του, είτε οι κλινικές εφαρμογές που απορρέουν από αυτά δεν ευσταθούν, ο δρόμος που δοκίμασε να ανοίξει με έμπνευση και τόλμη δεν χάνει, κατά τη γνώμη μου, τη σημασία του. Ποια ήταν η μοίρα του μηνύματός του; Οχι διαφορετική από αυτές του Σωκράτη ή του Χριστού. Το ανεπίδοτο του μηνύματος επαληθεύτηκε έτσι άλλη μια φορά. Ο Ράιχ βρήκε την υποδοχή που βρίσκει ο Χριστός από τον Μεγάλο Ιεροεξεταστή στους «Καραμάζωφ» του Ντοστογιέφσκι. Δεν κάηκε στην πυρά, αλλά διώχτηκε και φυλακίστηκε και σημαντικά γραπτά του έπεσαν θύματα ενός άουτο ντα φε της λογοκρισίας. Η δύναμη της γοητείας του παραμένει για πολύ περισσότερους από αυτούς που ασπάζονται πλήρως τις θεωρίες του. Δεν είναι μόνον η λάμψη αυτού που καρφώθηκε στον σταυρό της άγνοιας και της εμπάθειας. Είναι και το ότι κάθε πεντακόσια ή ίσως χίλια χρόνια κάποιος που τον λένε Σωκράτη, Βούδα, Κομφούκιο, Χριστό, Μωάμεθ, Μαρξ ή Φρόιντ παίρνει το ρίσκο να δηλώσει ότι με την πρότασή του τελειώνει η προϊστορία της εκμετάλλευσης, του μίσους, της μιζέριας και εγκαινιάζεται, επιτέλους, η αληθινή ιστορία της ανθρωπότητας. Οι κίνδυνοι από μια τέτοια επαγγελία δεν είναι αμελητέοι. Αλλά και η ανάγκη να βγούμε από έναν κόσμο ψυχαναγκαστικής και συχνά φονικής επανάληψης μένει ριζωμένη στην ψυχή μας.
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
1. Περισσότερες φωνές που ακούγονται μέσα από τη φωνή που μας μιλά, όχι απλώς σαν αναφορές, παραπομπές, λογοτεχνικά κόλπα, αλλά κάπως σαν τις φωνές που άκουγε ο αφηγητής τού «Αναζητώντας τον χαμένο χρόνο του Προυστ» μέσα στη φωνή ενός από τους ήρωές του, του βαρόνου ντε Σαρλί).
2. Θα ταίριαζε φέρ' ειπείν, καλύτερα στην αντίστοιχη σιωπή του Μπαχτίν, που έτρεμε την οργή του σταλινικού καθεστώτος, για τον Πλάτωνα και άλλες αρχαίες «ιδεαλιστικές» πηγές του.
ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ - 25/01/2008
Το δικαίωμα στη σεξουαλική ελευθερία
Αφιέρωμα
Βίλχελμ Ράιχ
Βίλχελμ Ράιχ
Το δικαίωμα στη σεξουαλική ελευθερία
Ο Βίλχελμ Ράιχ (1897-1957) υπήρξε πρωτοπόρος στην έρευνα της ανθρώπινης σεξουαλικότητας και του οργασμού. Εβραίος, κομμουνιστής, μαθητής του Φρόιντ και καταξιωμένος αναλυτής για το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του, μίλησε για την εφηβική σεξουαλικότητα, τα αντισυλληπτικά και τις εκτρώσεις, και υπογράμμισε τη σημασία της οικονομικής ανεξαρτησίας για τις γυναίκες - με δυο λόγια, αγωνίστηκε για μια πιο ώριμη κοινωνία, απαλλαγμένη από τις σεξουαλικές νευρώσεις, την πορνεία, τα αφροδίσια νοσήματα. Συνδυάζοντας στοιχεία Ψυχανάλυσης, Πολιτισμικής Ανθρωπολογίας, Οικονομίας, Κοινωνιολογίας και Ηθικής επηρέασε πλήθος συγγραφέων, ανάμεσά τους τον Σάουλ Μπέλοου, τον Νόρμαν Μέιλερ, τον Γουίλιαμ Μπάροουζ. Ο θεολόγος Ρόμπερτ Κόρινγκτον στη βιογραφία του Ράιχ, την οποία έγραψε το 2003, εξαίρει την ασυνήθιστη διανοητική ισχύ του ψυχαναλυτή, και ιδίως την απαράμιλλη ικανότητά του να συνθέτει γνώσεις από τα πλέον διαφορετικά πεδία «μεταφέροντας αρκετές, φαινομενικά ασύμβατες, έννοιες σε έναν ενιαίο εννοιολογικό χώρο, αναδομώντας τες και προσαρμόζοντάς τες συνεχώς στο ιδιαίτερο πλαίσιο των ερευνών του, με πραγματικά πρωτότυπο, ιδιοφυή τρόπο».
Γεννημένος στη Γαλικία, με σπουδές Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης, μέλος της Ψυχαναλυτικής Εταιρείας από το 1920, όταν ήταν μόλις 23 ετών, ο Ράιχ υπήρξε πιο ενθουσιώδης και αισιόδοξος από τον δάσκαλό του και ανέπτυξε τις δικές του ιδέες για τη νεύρωση στα βιβλία του «Η λειτουργία του οργασμού» (1927) και «Ανάλυση του χαρακτήρα» (1933). Στον Μεσοπόλεμο θα ιδρύσει στο Βερολίνο την κίνηση sex-pol, συνδέοντας τη σεξουαλικότητα με την πολιτική, και θα κυνηγηθεί άγρια από τους κομμουνιστές, τους ναζί, τους συναδέλφους του. Το 1933 θα αυτοεξορισθεί στη Σκανδιναβία και από εκεί θα φύγει για την Αμερική το 1939. Το κλασικό έργο του «Η μαζική ψυχολογία του φασισμού» (1933, εκδ. «Μπουκουμάνης») αποτελεί ιδιαίτερα οξυδερκή ανάλυση του φαινομένου του φασισμού και παραμένει ακόμη επίκαιρο.
Το έργο του, επικεντρωμένο στη σχέση ανάμεσα στην ανθρώπινη σεξουαλικότητα και τις νευρώσεις, αντιμετωπίζει την οργασμική ικανότητα ως το ύψιστο κριτήριο ψυχικής και σωματικής υγείας. Τη δεκαετία του '30, ανακάλυψε μια νέα βιολογική ενέργεια, την οποία ονόμασε «οργόνη» -ενέργεια που διαπότιζε την ατμόσφαιρα και κάθε ζώσα ύλη- και τις επόμενες δύο δεκαετίες αφιερώθηκε στην έρευνα των νόμων και των ιδιοτήτων της. Ηταν η απαρχή του εξοστρακισμού του από την ψυχαναλυτική κοινότητα. Σταδιακά, οι συνάδελφοί του παρακολουθούσαν έκπληκτοι το «ξεστράτισμά» του, ενώ δεν ήταν λίγοι όσοι διαγίγνωσκαν στην περίπτωσή του ψυχική ασθένεια. Αργότερα, ο Ράιχ θα κατασκεύαζε τους περίφημους «οργονοσυσσωρευτές», θαλάμους μέσα στους οποίους οι ασθενείς του θα τιθάσευαν την ενέργεια, αξιοποιώντας τη για λόγους υγείας, και θα διατύπωνε ορισμένες εξωφρενικά ιδιότυπες θεωρίες.
Ηταν η αρχή του τέλους. Το 1947, ύστερα από μια σειρά επικριτικών άρθρων σχετικά με τον «ψυχοφασισμό» του στο περιοδικό «New Republic» και την «αμφίβολη επαγγελματική του υπόσταση» στο «Harper' s», η Αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) διέταξε έρευνα σχετική με τους ισχυρισμούς του και κέρδισε τα ασφαλιστικά μέτρα με τα οποία απαγορευόταν η πώληση των οργονοσυσσωρευτών σε όλη την Αμερική. Στη συνέχεια, ο Ράιχ θα κατηγορηθεί ότι παραβίασε τη δικαστική απόφαση και θα οδηγηθεί σε δίκη, όπου θα ασχοληθεί ο ίδιος με την υπεράσπισή του στέλνοντας στον πρόεδρο του δικαστηρίου όλα του τα βιβλία και υποστηρίζοντας ότι κανένα δικαστήριο δεν είναι ενδεδειγμένο να αποφανθεί για επιστημονικά θέματα. Καταδικάστηκε σε δύο χρόνια φυλάκιση, ενώ τον Αύγουστο του 1956 η FDA έκαψε στην πυρά τόνους βιβλίων του. Εναν χρόνο αργότερα, θα πεθάνει από καρδιακή προσβολή μέσα στη φυλακή.
Σήμερα, οι ιδέες του για τον οργασμό και την ηδονή, το δικαίωμα στη σεξουαλική ελευθερία και η απαλλαγή από τις ενοχές, η αναγνώριση της ανάγκης για στοργή και θαλπωρή των νεογέννητων, τα πλεονεκτήματα του φυσικού τοκετού και του θηλασμού, ο ρόλος της καταπίεσης στη δημιουργία της ασθένειας αποτελούν αδιαμφισβήτητες αλήθειες. Του τις χρωστάμε.
Γεννημένος στη Γαλικία, με σπουδές Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης, μέλος της Ψυχαναλυτικής Εταιρείας από το 1920, όταν ήταν μόλις 23 ετών, ο Ράιχ υπήρξε πιο ενθουσιώδης και αισιόδοξος από τον δάσκαλό του και ανέπτυξε τις δικές του ιδέες για τη νεύρωση στα βιβλία του «Η λειτουργία του οργασμού» (1927) και «Ανάλυση του χαρακτήρα» (1933). Στον Μεσοπόλεμο θα ιδρύσει στο Βερολίνο την κίνηση sex-pol, συνδέοντας τη σεξουαλικότητα με την πολιτική, και θα κυνηγηθεί άγρια από τους κομμουνιστές, τους ναζί, τους συναδέλφους του. Το 1933 θα αυτοεξορισθεί στη Σκανδιναβία και από εκεί θα φύγει για την Αμερική το 1939. Το κλασικό έργο του «Η μαζική ψυχολογία του φασισμού» (1933, εκδ. «Μπουκουμάνης») αποτελεί ιδιαίτερα οξυδερκή ανάλυση του φαινομένου του φασισμού και παραμένει ακόμη επίκαιρο.
Το έργο του, επικεντρωμένο στη σχέση ανάμεσα στην ανθρώπινη σεξουαλικότητα και τις νευρώσεις, αντιμετωπίζει την οργασμική ικανότητα ως το ύψιστο κριτήριο ψυχικής και σωματικής υγείας. Τη δεκαετία του '30, ανακάλυψε μια νέα βιολογική ενέργεια, την οποία ονόμασε «οργόνη» -ενέργεια που διαπότιζε την ατμόσφαιρα και κάθε ζώσα ύλη- και τις επόμενες δύο δεκαετίες αφιερώθηκε στην έρευνα των νόμων και των ιδιοτήτων της. Ηταν η απαρχή του εξοστρακισμού του από την ψυχαναλυτική κοινότητα. Σταδιακά, οι συνάδελφοί του παρακολουθούσαν έκπληκτοι το «ξεστράτισμά» του, ενώ δεν ήταν λίγοι όσοι διαγίγνωσκαν στην περίπτωσή του ψυχική ασθένεια. Αργότερα, ο Ράιχ θα κατασκεύαζε τους περίφημους «οργονοσυσσωρευτές», θαλάμους μέσα στους οποίους οι ασθενείς του θα τιθάσευαν την ενέργεια, αξιοποιώντας τη για λόγους υγείας, και θα διατύπωνε ορισμένες εξωφρενικά ιδιότυπες θεωρίες.
Ηταν η αρχή του τέλους. Το 1947, ύστερα από μια σειρά επικριτικών άρθρων σχετικά με τον «ψυχοφασισμό» του στο περιοδικό «New Republic» και την «αμφίβολη επαγγελματική του υπόσταση» στο «Harper' s», η Αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) διέταξε έρευνα σχετική με τους ισχυρισμούς του και κέρδισε τα ασφαλιστικά μέτρα με τα οποία απαγορευόταν η πώληση των οργονοσυσσωρευτών σε όλη την Αμερική. Στη συνέχεια, ο Ράιχ θα κατηγορηθεί ότι παραβίασε τη δικαστική απόφαση και θα οδηγηθεί σε δίκη, όπου θα ασχοληθεί ο ίδιος με την υπεράσπισή του στέλνοντας στον πρόεδρο του δικαστηρίου όλα του τα βιβλία και υποστηρίζοντας ότι κανένα δικαστήριο δεν είναι ενδεδειγμένο να αποφανθεί για επιστημονικά θέματα. Καταδικάστηκε σε δύο χρόνια φυλάκιση, ενώ τον Αύγουστο του 1956 η FDA έκαψε στην πυρά τόνους βιβλίων του. Εναν χρόνο αργότερα, θα πεθάνει από καρδιακή προσβολή μέσα στη φυλακή.
Σήμερα, οι ιδέες του για τον οργασμό και την ηδονή, το δικαίωμα στη σεξουαλική ελευθερία και η απαλλαγή από τις ενοχές, η αναγνώριση της ανάγκης για στοργή και θαλπωρή των νεογέννητων, τα πλεονεκτήματα του φυσικού τοκετού και του θηλασμού, ο ρόλος της καταπίεσης στη δημιουργία της ασθένειας αποτελούν αδιαμφισβήτητες αλήθειες. Του τις χρωστάμε.
ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΣΧΙΝΑ
ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ - 25/01/2008
Τετάρτη 12 Μαρτίου 2008
ΨΑΛΜΟΣ - ΕΞΗΓΗΣΗ - ΧΡΗΣΗ
ΨΑΛΜΟΣ - ΕΞΗΓΗΣΗ - ΧΡΗΣΗ
1 Η ευλογία που έρχεται ως αποτέλεσμα της μελέτης και της τήρησης του νόμου Του Θεού Για αποφυγή κακού από τους συνανθρώπους μας, αποφυγή μίσους.
2 Επαναστάτης άνθρωπος – Κυρίαρχος Θεός Διαβάζεται πριν από κάθε εργασία.
3 Μια φωνή προς Τον Θεό σε ώρα κινδύνου. Για να λυθούν, φιλικές, οικογενειακές διαφορές.
4 Μια προσευχή για τη νύχτα. Πριν από τον ύπνο. Για μια δύσκολη βραδιά. Για ψυχική ηρεμία.
5 Μια πρωινή προσευχή. Όταν σε πολεμούν με ψέματα. Όταν προσπαθούν να σου καταστρέψουν την εργασία σου.
6 Μια κραυγή αγωνίας. Για την αντιμετώπιση δύσκολων ασθενειών.
7 Μια προσευχή για προστασία και για τη δίκαιη κρίση Του Θεού. Για την αντιμετώπιση μοχθηρών και κακών ανθρώπων. Αντιμετώπιση της πονηριάς των ανθρώπων. Κατά της μαγείας.
8 Θεός – και άνθρωπος. Ευχαριστία προς Τον Θεό. Για το ξεκίνημα κάποιας εργασίας.
9 Ένα τραγούδι δοξολογίας. Όταν πάνε στραβά οι διάφορες υποθέσεις μας.
10 Μια προσευχή για να υπερασπιστεί Ο Θεός τον αδύνατο. Για αυτούς που οδηγούνται άδικα στο δικαστήριο. Γι' αυτούς που έχουν μεγάλη πίκρα.
11 Μια διάκριση πίστης. Σε περιπτώσεις πανικού. Για να φεύγουν οι δαίμονες.
12 Μια προσευχή για βοήθεια από Τον Θεό. Κατά της εγκατάλειψης.
13 Από την απόγνωση στην ελπίδα. Για αυτούς που πάσχουν από μελαγχολία.
14 Η ανοησία του άθεου. Για τους τυφλούς ψυχικά συνανθρώπους μας. Για να μαλακώσουν οι πεισματάρηδες και οι εγωιστές.
15 Ιδιότητες του ανθρώπου Του Θεού. Για την αποκατάσταση διαλυμένων σχέσεων. Υπέρ των πτωχών συνανθρώπων μας.
16 Ο δρόμος της πίστης. Κατά των σατανικών πομπών. Κατά των πονοκεφάλων. Για τη σωτηρία δαιμονισμένων.
17 Επίκληση μιας καθαρής καρδιάς προς Τον Θεό. Για τους συκοφάντες. Γι' αυτούς που κατηγορούν άδικα να πάψουν να κατηγορούν. Κατά της γλωσσοφαγιάς. Για το κακό μάτι.
18 Προσευχή Στον Θεό γι' απελευθέρωση. Για την ευημερία της χώρας και του λαού. Για να κυβερνούν δίκαια οι άρχοντες.
19 Η θαυμαστή δημιουργία Του Θεού και ο τέλειος νόμος Του. Για να συγχωρέσει Ο Θεός τις αμαρτίες μας.
20 Προσευχή για νίκη του βασιλιά. Για επιτυχία συμφωνιών.
21 Ευχαριστία για τον βασιλιά. Για να έχει σωστή πορεία η χώρα, η πόλη, το χωριό.
22 Δοκιμασία και σωτηρία. Για την ειρήνη όλου του κόσμου. Για να σταματούν οι πόλεμοι.
23 Τα πρόβατα και ο βοσκός. Για να συμφιλιωθούν οι μαλωμένοι. Για να επιστρέψουν οι αιρετικοί στην ορθή πίστη.
24 Λατρεία. Για να μαλακώσουν οι καρδιές των σκληρόκαρδων ανθρώπων.
25 Προσευχή ενός ανθρώπου σε δυσκολία. Κατά της μαγείας. Για να σταματήσουν να μας επιτίθενται οι συνάνθρωποί μας.
26 Προσευχή ενός δίκαιου ανθρώπου. Σε κάθε δυσκολία της ζωής.
27 Εμπιστοσύνη και αφιέρωση Στον Θεό. Για να έχουμε καλό ταξίδι. Για οικογενειακή και κοινωνική γαλήνη.
28 Προσευχή και απάντηση. Για να προστατεύσει Ο Θεός τα υπάρχοντά μας. Κατά της επιβουλής των κακών ανθρώπων.
29 Η βροντή Του Θεού. Για να σταματήσουν οι Θεομηνίες, χαλάζι, παγετός, ασταμάτητη βροχή, σεισμοί, πλημμύρες, θύελλες.
30 Ευχαριστία για μια παράταση ζωής. Για να ξεπερνιέται ο κίνδυνος θανάτου μετά από ατυχήματα.
31 Δοκιμασία και εμπιστοσύνη. Για να επιστρέψουν τα άσωτα παιδιά στο σπίτι τους. Για να δει κάποιος με καθαρά μάτια την αλήθεια.
32 Εξομολόγηση και απόλαυση της συγχώρησης Του Θεού. Για να συγχωρέσει Ο Θεός τις αμαρτίες μας. Για να λυτρωθούν οι ψυχές των κεκοιμημένων.
33 Να ψάλλετε όλοι. Για να καρποφορήσουν τα σπαρτά και τα δέντρα. Για καλές κοινωνικές σχέσεις.
34 Η φροντίδα Του Θεού για τον λαό Του. Κατά πάσης ατυχίας.
35 Προσευχή Στον Θεό για να υπερασπιστεί το δίκαιο.
Υπέρ των άδικα διωχθέντων για να λάμψει η αλήθεια.
36 Η αιώνια αγάπη Του Θεού. Για να ημερέψουν οι φανατισμένοι Χριστιανοί και να καταλάβουν ότι Ο Θεός είναι πλήρης Αγάπης.
37 Καλό και κακό. Για να τιμωρηθούν από Το Θεό οι άδικοι που βλάπτουν τους συνανθρώπους τους και δεν μετανοούν.
38 Σε μεγάλη στεναχώρια. Μια προσευχή για συγχώρηση. Για να μονιάσουν οι χωρισμένοι. Γι' αυτούς που δεν νοιάζονται για το σπίτι τους, να νοιαστούν.
39 Η σύντομη ζωή του ανθρώπου. Γι' αυτούς που πεθαίνουν και φοβούνται και δεν βγαίνει η ψυχή τους.
40 Δοξολογία και προσευχή από μια ξέχειλη καρδιά. Σε κάθε δυσκολία της ζωής.
41 Προσευχή ενός άρρωστου και μοναχικού ανθρώπου. Σε αρρώστους που βρίσκονται στα νοσοκομεία να θεραπευτούν γρήγορα.
42-43 Επιθυμία για Τον Θεό. Για να ελευθερωθούν οι δαιμονισμένοι.
44 Εθνικός θρήνος. Για να μη νικηθεί ο στρατός μας από τον εχθρό.
45 Ένας βασιλικός γαμήλιος ύμνος. Για να πηγαίνουν καλά τα οικογενειακά.
46 «Θεός το φρούριον ημών» Για να ανακόπτει Ο Θεός τις φυσικές καταστροφές. (διαβάζεται ομαδικά). (ομαδική προσευχή).
47 Να αλαλάξετε και να ψάλετε. Ομαδική προσευχή για να υμνηθεί η Δόξα Του Θεού.
48 Σιών, η ένδοξη πόλη Του Θεού. Για να προστατεύει Ο Θεός τον τόπο κατοικίας και τους κατοίκους.
49 Σκέψεις πάνω στη ζωή και τον θάνατο. Γι' αυτούς που έχασαν τη ζωή τους από βίαιο θάνατο. (ατυχήματα, πόλεμοι, δολοφονίες κ.α.)
50 Ο Θεός καλεί τον άνθρωπο σε απολογισμό. Για καταπολέμηση πάσης αχαριστίας – αχάριστων, αδικίας και αδίκων.
51 Παράκληση για αναγνώριση. Για συγχώρεση αμαρτιών. Εξομολογητικός ψαλμός.
52 Η καταδίκη του πονηρού. Για να τιμωρηθούν οι μάγοι και αυτοί που καταφεύγουν σε αυτούς. Για τιμωρία των υποχθόνιων ανθρώπων.
53 Βλέπε Ψαλμό 14ο.
54 Κραυγή για βοήθεια. Για να μη προδίδονται μυστικά.
55 Προσευχή ενός ανθρώπου που βρίσκεται σε δυσκολία. Για ξεκαθάρισμα συναισθημάτων και να ιδωθούν καθαρά τα πράγματα. Για να φανεί η καθαρή αλήθεια χωρίς συναισθηματισμό.
56 «Στον Θεό έλπισα». Κατά των δαιμονικών επιβουλών που προέρχονται από απόσταση και ταράζουν τη γαλήνη.
57 Προσευχή ανάμεσα σε άγριους εχθρούς. Για να μη βλάπτουν οι εχθροί με τα έργα τους.
58 «Υπάρχει Θεός που κρίνει». Για να διορθωθούν οι διεφθαρμένοι πολιτικοί, υπάλληλοι και εργάτες.
59 Προσευχή για προστασία και τιμωρία. Απογευματινή προσευχή για προστασία.
60 Το έθνος σε ήττα. Για να πάρουν θάρρος οι διστακτικοί άνθρωποι και να βρούνε προκοπή.
61 Η προσευχή ενός κουρασμένου βασιλιά. Για εργοδότες που δεν πάνε καλά οι δουλειές τους.
62 Ένας ψαλμός αγάπης και επανάστασης. Για τους νέους που δεν βρίσκουν εργασία.
63 Η διψασμένη καρδιά. Διαβάζεται μετά από κάθε πετυχημένη συμφωνία για να ευοδωθεί στο μέλλον.
64 Προσευχή για προστασία. Για να τιμωρούνται οι συνωμότες και οι προδότες.
65 Ύμνος ευχαριστίας. Για να πάνε καλά τα σπαρτά.
66 Αίνος και λατρεία. Εθνική και ατομική. Για να προστατεύει Ο Θεός όλο το έθνος.
67 Θερισμός. Για να προστατεύει Ο Θεός τα αγαθά της γης από Θεομηνίες, ληστείες.
68 Το θριαμβευτικό τραγούδι του Ισραήλ. Για να νικήσει ο στρατός μας τους εχθρούς μας.
69 Προσευχή ενός ανθρώπου που βρίσκεται σε μεγάλη δοκιμασία. Όταν γίνονται μεγάλες καταστροφές.
70 Μια επείγουσα κλίση για βοήθεια. Σε καταστάσεις εκτάκτου ανάγκης.
71 Μια προσευχή στα γηρατειά. Για γέροντες που βρίσκονται σε μοναξιά να μη θλίβονται.
72 Προσευχή για το βασιλιά. Για να αποδίδεται ορθή δικαιοσύνη.
73 Η αδικία αυτού του κόσμου. Για να σταματήσουν οι συκοφαντίες. Κατά της γλωσσοφαγιάς.
74 Θρήνος για την καταστροφή του ναού. Όταν αισθανόμαστε εγκαταλελειμμένοι από οικογένεια και φίλους.
75 Ο Θεός είναι Κριτής. Για ν' αποδώσει Ο Θεός δικαιοσύνη.
76 Ένας ύμνος απελευθέρωσης. Κατά όλων των ειδών της μαγείας.
77 Παρελθόν και παρόν. Για παρηγοριά από τις θλίψεις.
78 Μαθήματα από την ιστορία του Ισραήλ. Για να συνετιστούν οι αχάριστοι άνθρωποι.
79 Η Ιερουσαλήμ σε ερείπια. Σε ειλικρινή μετάνοια. Για να φύγουν οι εχθροί μας άπρακτοι.
80 Προσευχή για αποκατάσταση του Ισραήλ. Για να πάνε καλά οι αγροτικές σοδειές.
81 Το μήνυμα Του Θεού κατά τον θερισμό. Για να βάλουν μυαλό οι πεισματάρηδες και να σκεφτούν σωστά.
82 Η δικαιοσύνη Του Θεού. Για να μην αδικούν οι δικαστές τους αθώους.
83 Προσευχή για βοήθεια. Για αποκοπή μαζικής εχθρικής επίθεσης.
84 Το τραγούδι ενός προσκυνητή. Καθημερινή προσευχή.
85 Ευχαριστία και προσευχή. Για χάραξη μιας σωστής πορείας μέσα στη ζωή.
86 Προσευχή ενός ανθρώπου σε δυσκολία. Για να βοηθήσει Ο Θεός να βγούμε από αδιέξοδα και άλλες δυσκολίες της καθημερινότητας.
87 Σιών πόλη Του Θεού, μητέρα των εθνών. Για οικογενειακή γαλήνη.
88 Κραυγή ενός απελπισμένου ανθρώπου. Για να βοηθήσει Ο Θεός να παραταθεί η ζωή κάποιου ανθρώπου.
89 Ύμνος και προσευχή. Για να συγχωρέσει Ο Θεός τα παραπτώματά μας είτε έγιναν εν γνώσει είτε εν αγνοία.
90 Σύντομη και σκληρή η ζωή. Για ανθρώπους που βασανίζονται άδικα από σκληρούς συνανθρώπους τους.
91 Εμπιστέψου Τον Θεό και μείνε ήσυχος. Για πονοκέφαλο και άλλους σωματικούς πόνους. Για να απελευθερωθεί η γυναίκα κατά την εγκυμοσύνη. Όταν δεν βγαίνει η ψυχή κάποιου ανθρώπου που περιμένει το θάνατο.
92 «Ωδή για το Σάββατο». Για να μας δίνει Ο Θεός τα ευλογημένα αγαθά του.
93 «Ο Κύριος Βασιλεύει». Για να χαρίζει φώτιση Ο Θεός.
94 Η δικαιοσύνη Του Θεού. Για να τιμωρήσει Ο Θεός αυτούς που διαπράττουν αδικίες. Για να σταματήσει Ο Θεός αυτούς που τρέχουν στους μάγους για να βλάπτουν άλλους ανθρώπους.
95 Λατρεία Στον Πλάστη μας. Προσευχή για κάθε Δευτέρα.
96 Το μεγαλείο και η Δόξα Του Θεού. Προσευχή για κάθε Τρίτη.
97 Αίνος Στο Θεό. Προσευχή για κάθε Τετάρτη – Αντι μαγική-
98 Ένα τραγούδι Στον Θεό. Προσευχή για κάθε Πέμπτη.
99 Ο Θεός συγχωρεί τον λαό Του. Προσευχή για κάθε Παρασκευή.
100 «Ο Κύριος είναι Θεός». Προσευχή για κάθε Σάββατο.
101 Η διακήρυξη του βασιλιά. Για να φέρονται έντιμα οι άνθρωποι στις συναλλαγές τους.
102 Η κραυγή ενός ανθρώπου σε δοκιμασία Για ψυχολογικές ασθένειες.
103 Η αγάπη και το έλεος Του Θεού. Ομαδική προσευχή για το έλεος Του Θεού.
104 Στον Θεό, Τον Μεγάλο Δημιουργό. Προσευχή για τους ταξιδεύοντες, οδηγούς, ναυτικούς, αεροπόρους και επιβάτες.
105 Ύμνος Στον Θεό για την διαθήκη Του με το Ισραήλ. Για κάθε θλιμμένο, φτωχό και βασανισμένο άνθρωπο.
106 Η ανυπακοή του Ισραήλ. Προσευχή για το απόγευμα της Κυριακής.
107 Ύμνος Στον Θεό, Τον Λυτρωτή. Ειδική προσευχή για τον ταξιδιώτη, τον αιχμάλωτο, τον άρρωστο.
108 Ύμνος Στον Θεό. Για να βρουν προκοπή οι διστακτικοί άνθρωποι.
109 Κραυγή για εκδίκηση. Κλήση για βοήθεια. Για τους αχάριστους που με τα έργα τους και τα λόγια τους αδικούν τους ευεργέτες τους.
110 «Βασιλιάς και ιερέας για πάντα». Ευχαριστήριος για τη σωτηρία των ανθρώπων. Διαβάζεται Κυριακή πρωί.
111 Δοξολογία Στο Θεό. Γι' αυτούς που πάνε να διαγωνιστούν σε εξετάσεις μαθημάτων.
112 Μακάριος ο άνθρωπος που σέβεται και υπακούει Στο Θεό. Για ανθρώπους και ειδικά για παιδιά που έχουν φοβίες.
113 Ο Ασύγκριτος Θεός μας. Για να βρούνε θεραπεία οι αδύναμοι άνθρωποι.
114 Ύμνος του Πάσχα. Ο Θεός μαζί με το λαό Του. Ευχαριστήρια προσευχή. Διαβάζεται κάθε μέρα.
115 Ο ζωντανός Θεός. Τα άψυχα είδωλα. Ομαδική προσευχή για κάθε κακό.
116 Ύμνος ευχαριστίας. Για να βοηθήσει Ο Θεός να σωθεί η ζωή κάποιου ανθρώπου.
117 Κάλεσμα για δοξολογία.
118 Ύμνος για την γιορτή των Σκηνών. Για να βοηθήσει Ο Θεός να επιτευχθεί κάποιος καλός σκοπός.
119 Προς δόξα του λόγου Του Θεού. Για να σταματήσουν οι εξεγέρσεις και οι εθνικές συμφορές.
120 Ενάντια στους συκοφάντες. Κατά των συκοφαντών. Κατά της γλωσσοφαγιάς.
121 Ο Θεός, Ο Φύλακας. Κατά όλων των ειδών της μαγείας. Για να θεραπευτούν οι ψυχασθενείς.
122 Ιερουσαλήμ, η Πόλη Του Θεού. Για να φυλάει Ο Θεός κάποια πόλη ή χωριό από κάθε συμφορά.
123 Ικεσία για έλεος. Για να μας βοηθήσει Ο Θεός να βγούμε από κάθε αδιέξοδο.
124 Ο Θεός, Ο Σωτήρας. Προσευχή που διαβάζεται στις εθνικές γιορτές.
125 Πεποίθηση Στον Θεό. Πριν από τον ύπνο. Για να μας φυλάει Ο Θεός από νυχτερινές επιθέσεις δαιμόνων.
126 Γέλιο και δάκρυα. Για την ευημερία και προκοπή ενός τόπου. Για να πάνε καλά οι δουλειές.
127 Η ματαιότητα της ανθρώπινης προσπάθειας χωρίς Τον Θεό. Για να επιλύονται χωρίς προβλήματα οικονομικές διαφορές.
128 Οι ευλογίες του ανθρώπου, που σέβεται και υπακούει Στον Θεό. Για κάθε καινούργιο ξεκίνημα στη ζωή.
129 Προσευχή για την πτώση όλων εκείνων που κατέθλιψαν τον λαό Του Θεού. Για ανθρώπους που μας κατατρέχουν ασταμάτητα.
130 Προσευχή, προσμονή, ελπίδα για τη λύτρωση Του Θεού. Για ν' αφήνουμε τις υποθέσεις μας Στον Θεό.
131 Ένας ψαλμός απλής πίστης. Για να ημερώνει Ο Θεός τα ανήσυχα και άτακτα παιδιά.
132 Στην ανάμνηση της ημέρας που η κιβωτός φέρθηκε στην Ιερουσαλήμ. Γενική προσευχή.
133 Η οικογενειακή ενότητα του λαού Του Θεού. Σε εποχές ανομβρίας για να έρθει βροχή.
134 Ένας ψαλμός για εκείνους που φιλάνε τον Ναό τη νύχτα. Ευχαριστήριος ψαλμός για κάθε μέρα.
135 Ύμνος δοξολογίας για δημόσια λατρεία. Ευχαριστήριος ψαλμός – κάθε μέρα.
136 «Η Μεγάλη δοξολογία» (Χαλέλ) Για τα νεογέννητα παιδιά να μην αρρωσταίνουν.
137 Θρήνος των εξόριστων στη Βαβυλώνα. Για να επιστρέψουν οι εξόριστοι και οι αιχμάλωτοι στα σπίτια τους.
138 Ύμνος ευχαριστίας. Για να φυλάει Ο Θεός τα γυναικόπαιδα που βρίσκονται κάτω από πόλεμο ή διωγμό.
139 Ο Θεός που βρίσκεται εκεί. Κατά πασών των σκοτεινών δυνάμεων και των υπηρετών τους.
140 Προσευχή για την βοήθεια. Κατά αυτών που τρέχουν σε μάγια. Κατά της σκληρής γλωσσοφαγιάς. Κατά της μαύρης μαγείας.
141 Προσευχή για σωστές αντιδράσεις. Για να μη μας μισούν άνευ λόγου οι συνάνθρωποί μας.
142 Προσευχή ενός ανθρώπου μόνου και σε δυσκολία. Για όλους τους κατατρεγμένους. Για να φύγει η διχόνοια και να έρθει η ομόνοια.
143 Προσευχή για βοήθεια από Τον Θεό. Για κατάθλιψη και κακό μάτι.
144 Ύμνος για τη νίκη Του Θεού. Για να δώσει Ο Θεός ειρήνη.
145 «Ο Κύριος είναι Μέγας» Για να μη καταστρέφουν οι ανεύθυνοι άνθρωποι το φυσικό περιβάλλον.
146 Ατομική δοξολογία. Για αναπτέρωση του πεσμένου ηθικού.
147 Εθνική δοξολογία. Για να ευημερεί ο λαός.
148 Παγκόσμια δοξολογία. Για να πούμε ένα ελάχιστο ευχαριστώ Στον Πανάγαθο Θεό.
149 Η ωδή των πιστών Του Θεού. Για να κρίνει Ο Θεός αυτούς που μας αδικούν.
150 Χορωδιακή συμφωνία δοξολογίας. Ομαδική προσευχή για να δοξάσουμε Τον Θεό.
Γεω-ακτινοβολίες και ραδιαισθησία
του Γιώργου Κυρίτση
Ο πλανήτης μας δέχεται συνεχώς κοσμικές ακτινοβολίες, τις οποίες αντανακλά πίσω. Η εκπεμπόμενες όμως ακτινοβολίες εκ της Γης, μεταφέρουν την ηλεκτρομαγνητική ενέργεια των υλικών όπου αντανακλώνται. Αυτές οι ακτινοβολίες επηρεάζουν θετικά ή αρνητικά, όλα τα όντα, ανάλογα τη συμβατότητά τους με τους έμβιους οργανισμούς.
Σε τοποθεσίες με πολύ θετική γεωακτινοβολία, οι αρχαίοι 'Ελληνες, όπως και άλλοι αρχαίοι λαοί, έκτιζαν ναούς και θεραπευτήρια, γι αυτό ακόμα και σήμερα τα μέρη αυτά έχουν ιδιαίτερη "δόνηση". 'Ομως μέρη με αρνητικές ακτινοβολίες, οι οποίες ονομάζονται γεωπαθητικές ή γεωπαθογόνες, μας επηρεάζουν αρνητικά.
Η σύγχρονη επιστήμη αναγνωρίζει πλέον την ύπαρξη των ενεργειών αυτών, που μπορούν να εντοπιστούν εργαστηριακά με κατάλληλα όργανα, αλλά και με το γνωστό από αρχαιοτάτων χρόνων ραδιαισθητικό - ραβδοσκοπικό τρόπο.
Τις τελευταίες δεκαετίες έχουν ραγδαία ανάπτυξη οι ηλεκτρομαγνητικές (Η/Μ) εστίες μόλυνσης, που είναι το "δώρο" της σύγχρονης κοινωνίας. Τέτοιες εστίες είναι, κεραίες κινητής τηλεφωνίας, ραντάρ, συρμοί, καλώδια υψηλής τάσης, μετασχηματιστές και υποσταθμοί ΔΕΗ, ηλεκτρονικοί υπολογιστές, φούρνοι μικροκυμάτων και γενικά οι οικιακές ηλεκτρικές συσκευές. 'Ολα αυτά δημιουργούν ηλεκτρομαγνητικά πεδία που διαταράσσουν το φυσικό ενεργειακό μας πεδίο.
Οι γεωπαθητικές επιρροές διακρίνονται σε σταθερές και έκτακτες. Οι πρώτες αφορούν γήινα ενεργειακά πλέγματα που αγκαλιάζουν όλο τον πλανήτη. Αυτά μας επηρεάζουν αρνητικά μόνο στα κομβικά τους σημεία, δηλαδή εκεί που διασταυρώνονται. Τέτοια είναι το πλέγμα Hartmann και το πεδίο Curry, όπως ονομάστηκαν από τους επιστήμονες που τα εντόπισαν. 'Οπως φαίνεται στο σχήμα που ακολουθεί, αυτά σχηματίζουν τετράγωνα περίπου 2x2,5 μέτρα και 3,5x3,5 μέτρα αντίστοιχα, με συγκεκριμένο προσανατολισμό, σε όλη τη Γη.
Σαν "έκτακτα" γεωπαθητικά χαρακτηρίζονται τα υπόγεια τεκτονικά ρήγματα, κοιλότητες και υδάτινα ρεύματα, τα οποία φυσικά δεν απαντώνται παντού, αλλά όπου υπάρχουν, επηρεάζουν αρνητικά τον υπερκείμενο χώρο, σε όλο το μήκος και πλάτος τους.
Ας είναι ξεκάθαρο ότι αυτό που μπορεί να έχει συνέπεια στη υγεία μας, είναι η παρουσία γεωπαθητικών κόμβων ή ζωνών, εκεί όπου περνάμε τον περισσότερο χρόνο μας, δηλαδή στο κρεβάτι, στο γραφείο, στον καναπέ μας.
'Οπως βλέπετε στο σχήμα, έχουμε ένα κρεβάτι όπου αν, ας πούμε η σύζυγος κοιμάται δεξιά, δεν έχει κανένα πρόβλημα. Ο σύζυγος όμως (στα αριστερά) έχει κόμβο Curry, τεκτονικό ρήγμα και υδάτινο ρεύμα να διασταυρώνονται στην πλευρά του! Το αρνητικό αυτό πεδίο θέτει την υγεία του σε σοβαρό κίνδυνο.
Προβληματικός είναι κι ο τριθέσιος καναπές. Επηρεάζεται κατά μήκος από το υδάτινο ρεύμα και στη μια πλευρά υπάρχει κόμβος Hartmann. Τέτοιος υπάρχει και στη μια θέση της τραπεζαρίας. Τα υπόλοιπα κομβικά σημεία δε μας απασχολούν, καθώς εκεί δεν περνάει κάποιος πολύ χρόνο.
Ο ραβδοσκοπικός εντοπισμός γεωπαθητικών και Η/Μ αρνητικών επιρροών, γίνεται συνήθως με τη βοήθεια εκκρεμούς και ράβδων ραδιαισθησίας. Ο διενεργών τον εντοπισμό, ουσιαστικά "πιάνει" τις μικροδιαφορές τάσης μεταξύ αριστερόστροφης (αρνητικής) και δεξιόστροφης (θετικής για τον άνθρωπο) ενέργειας. Αυτή η διαφορά τάσης μεταφέρεται σε αντίστοιχη κίνηση του εκκρεμούς ή των ράβδων κι ερμηνεύεται ανάλογα.
'Ετσι εντοπίζονται οι όποιες ηλεκτρομαγνητικές και γεωπαθητικές επιβαρύνσεις μιας κατοικίας. Καταγράφονται τυχόντα υπόγεια υδάτινα ρεύματα και τεκτονικά ρήγματα και τους χώρους που επηρεάζουν. Ερευνώνται οι γεωπαθητικές επιρροές στα υπνοδωμάτια και στο καθιστικό, εντοπίζοντας κομβικά σημεία Hartmann και Curry.
Φυσικά, ένας σωστός έλεγχος ολοκληρώνεται με προτάσεις εναρμόνισης των αρνητικών ακτινοβολιών. Η επέμβαση μπορεί να είναι από απλή μετακίνηση κάποιου κρεβατιού ή καναπέ, ως την πλήρη εναρμόνιση της κατοικίας, εξασφαλίζοντας στα μέλη της οικογενείας προστασία απ’ όλα τα Η/Μ και γεωπαθητικά πεδία.
Η ραβδοσκοπία είναι μια πανάρχαια τέχνη κι όχι μια μόδα της εποχής. Απλώς φαίνεται ότι τώρα ανακαλύπτουμε τη σημασία της για την προσωπική μας ισορροπία και ευεξία. Είναι ουσιαστικά μια από τις πολλές δυνατότητες του ανθρώπου, που μπορεί να καλλιεργηθεί και να εφαρμοστεί απ' όλους.
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)
