ACTINIUM 34489 ALUMINIUM 39799 ANTIMON 3909 ARGON 3918 ARSENIC 34999 BARIUM 301156 BERYLLIUM 30044 BISMUTH 33883 BORON 30055 BROMINE 3835 CADMIUM 30348 CAESIUM 31055 CALCIUM 3204 CARBON 387 CERIUM 31358 CHLORINE 3817 CHROMIUM 3614 COBALT 36003 COPPER 34437 DYSPROSIUM 32166 ERBIUM 32368 EUROPIUM 31863 FLUORINE 30099 GADOLINIUM 31964 | GERMANIUM 3562 GOLD 3808 HAFNIUM 302772 HELIUM 30022 HOLMIUM 32267 HYDROGEN 45 ILLINIUM 31661 INDIUM 3449 IODINE 3884 IRIDIUM 33277 IRON 3492 KRYPTON 30936 LANTHANUM 394792 LEAD 31609 LIME 310034 LITHIUM 30033 MAGNESIUM 387755 MANGANESE 25227 MASURIUM 3743 MERCURY 358909 MOLYBDENUM 30642 NEODYMIUM 356001 NEON 300110 NICKEL 164 | NIOBIUM 3541 NITROGEN 2493 OSMIUM 33176 OXYGEN 68 PALLADIUM 3146 PHOSPHORUS 34653 PLATINUM 3106 PLUTONIUM 344551 POLONIUM 33984 POTASSIUM 45485 PRASEODYMIUM 31459 PROMETHIUM 37949 PROTACTINIUM 3691 RADIUM 33004 RADON (EMANATION) 34186 RHENIUM 33075 RUBIDIUM 30137 RUTHENIUM 3844 SAMARIUM 31762 SCANDIUM 30321 SELENIUM 30734 SILICON 3607 SILVER 3886 SODIUM 3045 | STRONTIUM 30238 SULPHUR 4433 TANTALUM 32873 TELLURIUM 3752 TERBIUM 32065 THALLIUM 33681 THORIUM 345901 TIN 31127 TITANIUM 303422 TUNGSTEN 32974 URANIUM 39099 URANIUM 235 8349009 VANADIUM 30523 XENON 30954 YTTERBIUM 325701 YTTERINIUM 778100 YTTRIUM 30339 ZINC 31125 ZIRCONIUM 34401 |
Σάββατο 15 Μαρτίου 2008
ΡΑΔΙΟΝΙΚΕΣ ΤΙΜΕΣ ΧΗΜΙΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
Βίλχελμ Ράιχ Αντικρίζοντας κατάματα το υπαρξιακό πρόβλημα
Αφιέρωμα
Βίλχελμ Ράιχ
Βίλχελμ Ράιχ
Αντικρίζοντας κατάματα το υπαρξιακό πρόβλημα
ΤΟΥ ΝΑΝΟΥ ΒΑΛΑΩΡΙΤΗ
Οταν έφτασα στην Καλιφόρνια να διδάξω Συγκριτική Λογοτεχνία και Δημιουργική Γραφή, ο Βίλχελμ Ράιχ είχε αποκατασταθεί. Από καταδιωγμένος Ανατολικοευρωπαίος είχε γίνει ο γκουρού μιας σειράς νέων θεραπευτικών τεχνολογιών, μεταξύ των άλλων Οστεοπαθητική θεραπεία, Ρόλφινγκ, Ακιδοθεραπεία, Υπέρηχοι, Υπεριώδεις Ακτίνες, Πνευματικό Μασάζ, Οξυγονο-αναπνευστική θεραπεία, και σε αναρίθμητα ιδρύματα, όπως το Εσαλεν, ακολουθήθηκαν μεικτές θεραπείες, και τελικά η αναθεωρητική αντιμετώπιση της σχιζοφρένειας με τις ιδέες του Φουκό, του Λανγκ, και του Τζον Πέρι, του τελευταίου αυτού σε συνδυασμό με τους αρχαϊκούς μύθους. Στο Πανεπιστήμιο ήταν δυνατό να συνδυάζει κανείς τη διδασκαλία της λογοτεχνίας και την ανάλυση των κειμένων με τις θεωρίες του Φρόιντ για τα όνειρα, παράλληλα με τους Ρώσους φορμαλιστές, τους στρουκτουραλιστές, τις έρευνες για τις παιδικές ιδέες και ερμηνείες για τον κόσμο, τις αναλύσεις των παραμυθιών και των μύθων απ' τον Προπ και τον Λεβί-Στράους, και την ψυχανάλυση των Λακάν και του Γιουνγκ ή την τρομερή ανάλυση του Ε.Α. Πόε από τη Μαρία Βοναπάρτη.
Η Ψυχανάλυση εμφανίστηκε σαν μια νέα Ανθρωπολογία των «πολιτισμένων» σε αντιπαράθεση με αυτήν των πρωτόγονων αρχαϊκών λαών. Εκείνη την εποχή στην Καλιφόρνια κυκλοφόρησαν πάμπολλα βιβλία ψυχαναλυτών και ανθρωπολόγων, όπως του Theodore Reik, («The Femal Orgasm») του Otto Rank («The Double»), του Wolf, («The fear of Women»), του Malinofski, («The Artgonauts of the Pacific, the Trobrianders Ktl»), του Laing («The divided Self»), του Frerenzi («Thalassa»), του Roheim («The enigma of the Sphinx»), για να αναφέρω μόνο τους λεγόμενους ήσσονες φροϊδιανούς, όλοι με κάποια σχέση με τον Ράιχ, όπως και αυτούς που ανέφερα, τον Λανγκ και τον Τζον Πέρι, σχετικά με τη σχιζοφρένεια. Με αυτά και με τα βιβλία του Ράιχ συνδύαζα στις παραδόσεις μου πολλές περιπτώσεις (κάζα) του Φρόιντ με γραφικούς τίτλους, όπως ο «Ανθρωπος Αρουραίος», ο «Ανθρωπος Λύκος», η περίφημη «Γκραντιβά» του Τζένσεν και βέβαια, η «Ερμηνεία των Ονείρων». Αυτά όλα υπό το πρίσμα της θεωρίας και της ερμηνείας των διδασκόμενων έργων, αλλά και της λογοτεχνικότητας με την οποία ήταν γραμμένα.
Οταν ερευνούμε τον σύγχρονο άνθρωπο από μια τέτοια υποτιθέμενη αντικειμενική σκοπιά είναι δεδομένο ότι θα αναφανούν όχι μόνο βίαιες αντιδράσεις, αλλά και μια ποικιλία αλληλο-συγκρουόμενων απόψεων. Η βιογραφία και οι έρευνες του Ράιχ, οδηγημένες από έναν πραγματικά διονυσιακό ενθουσιασμό, σε συνδυασμό με τις τελευταίες ψυχαναλυτικές θεωρίες, αλλά και με τις ανακαλύψεις της φυσικής επιστήμης, τον παρέσυραν σε μια δίνη αντιπαραθέσεων με τους ισχυρούς και κυρίαρχους της εποχής του. Αυτό από μόνο του αποτελεί ένα παράλληλο με το παράδειγμα του Χριστού, όπως τον παρουσιάζει ο Ράιχ, ως τον υποδειγματικό άνθρωπο που στερούνταν θωράκισης, έναντι όχι μόνο των αντιπάλων του αλλά και των οπαδών του. Ενα αρχέτυπο παράδειγμα καταδίωξης. Αν προσθέσουμε σ' αυτή την κατηγορία τους Νίτσε, Ντε Σαντ και Μαζόχ, ο κατάλογος της καταδίωξης βρίσκει τα πιο διάσημα συμβολικά του πρότυπα.
Δεν είναι ανάγκη να θυμίσω ότι υπήρξαν η Ιερή Εξέταση και η καταδίωξη των αιρέσεων, ώστε το ψυχόδραμα του Ράιχ ν' αποκτήσει και τις μεσαιωνικές του διαστάσεις. Το κάψιμο των βιβλίων του από την Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων της Δημοκρατικής Αμερικής (της FDA), που και σήμερα ακόμα είναι το φόβητρο των φαρμακευτικών εταιρειών και των ιατρών στις ΗΠΑ, υπήρξε το σκάνδαλο του 20ού αιώνα, επειδή ακριβώς συνέβη εκεί όπου συνέβη. Σε μια σύγχρονη δημοκρατία. Κι εν ονόματι της ψυχικής και σωματικής υγείας...
Σε μας η έκρηξη που τίναξε το σκέπασμα του βικτοριανού πουριτανισμού της κοινωνίας μας, μισό αιώνα αργότερα, είναι το έργο του Ανδρέα Εμπειρίκου «Ο Μέγας Ανατολικός». Ο Εμπειρίκος, ένας έμπειρος ψυχαναλυτής και υπερρεαλιστής ποιητής, ασχολήθηκε σ' αυτό το έργο του με την ποικιλία αλλά και τη συχνή αναπαραγωγή της σεξουαλικής πράξης σ' έναν «ωκεανικό» περίγυρο, ένα αρχέτυπο υπερωκεάνιο. Απόηχος της «Θάλασσας» του Φερένζι; Του «ωκεανικού» αισθήματος της έκστασης και ευφορίας; Γνωρίζω τώρα, χάρη στη μαρτυρία του γιου τού Ανδρέα Εμπειρίκου, Λεωνίδα, ότι όχι μόνο είχε διαβάσει όλα τα έργα του Ράιχ, που υπήρχαν στη βιβλιοθήκη του από τη δεκαετία του '30, αλλά ότι είχε εμπνευστεί, κυρίως σε σχέση με τον Ράιχ, την περικοπή του οράματος του Ιουλίου Βερν στον «Μέγα Ανατολικό» περί των «Ιμερολυκείων», σχολεία σε νέο πρότυπο για τη διδαχή του σεξ και άλλων θεμάτων στα παιδιά, σχετικά με την ευρύτερη έννοια της πολυσχιδούς παιδικής λίμπιντο, που περνάει τη «Λανθάνουσα Περίοδό» της ανάμεσα στα πρώτα σχολικά χρόνια, από 6 σε 8 ή 9 χρόνων, όπου απωθείται η σεξουαλικότητα.
Και μάλιστα ο Εμπειρίκος, σύμφωνα πάλι με τον γιο του, είχε εμπνευστεί από τον Ράιχ τις ιδέες του, γενικότερα όταν έγραφε τον «Μ.Α.», και ότι τον είχε καταχωρίσει σ' ένα ποιήμά του στους δέκα πλέον επιφανείς ανθρώπους του κόσμου. Ο «Μ.Α.» είχε αρχίσει να γράφεται στα μέσα της δεκαετίας του '40 και αρχές του '50, όταν ακριβώς εμφανίστηκαν και οι στατιστικές των Κίνσεϊ και άλλων, γύρω από το σεξ, από καθαρά φυσιολογική πλευρά. Επίσης ο Εμπειρίκος είχε συμφωνήσει με τον Μαλινόφσκι, όπως και ο Ράιχ, στη διένεξή του με τον Ρόχαιμ, σπουδαίου αναλυτού των γηγενών της Αυστραλίας, για τη μη ύπαρξη του οιδιπόδειου στις φυλές των Τροβριάνδων του Ειρηνικού, λόγω της απουσίας της «Λανθάνουσας Περιόδου» στα παιδιά εκεί.
Δεν μπορώ να πω ότι με ικανοποιεί η αιτιολογία των νευρώσεων με αποκλειστικούς παράγοντες. Συνδέονται πάρα πολύ με τη γλωσσική συνείδηση, πράγμα που και ο Ράιχ είχε επισημάνει στην περίπτωση ενός μαζοχιστή με δυνατό σύνδρομο ενοχής, που όταν τον μαστίγωναν απολάμβανε, επειδή απλούστατα η φράση «δεν φταίω εγώ που απολαμβάνω» τον ελευθέρωνε από την ανάσχεση. Αυτή η φράση προαναγγέλλει τον Λακάν, που είχε συγκρίνει τη σεξουαλική ώθηση με την πείνα που δεν ικανοποιείται με οποιονδήποτε τρόπο, αλλά με την προτίμηση του καθενός για ορισμένα φαγητά. Αυτή την ποιοτική ακριβώς επιλογή, αν δεν κάνω λάθος, είχε προβλέψει ο Ράιχ. Αλλά ο Λακάν τη συνδέει με τη γλωσσική λειτουργία. «Πώς το θέλετε, κύριε, κυρία μου, καλοψημένο, ωμό ή μέτριο»; Και η επιλογή αρχίζει στον άνθρωπο, και στα ζώα ακόμα, πολύ νωρίς. Η ταινία του Γιουγκοσλάβου Μακαβέγιεφ του '60, «Τα Μυστήρια του Οργανισμού», είναι ένας ύμνος στον Ράιχ, ακόμα και από πολιτική άποψη· μια δικαίωσή του για την κριτική του σταλινισμού και την υπεράσπιση της ελευθερίας και του έρωτα. Μια ακόμα δυσ-ουτοπία; Μετά τη «Θωράκιση του Χαρακτήρα» είχε επεκτείνει τη θεραπεία και στο περιβάλλον, όταν αντελήφθη ότι οι θεραπευμένοι από μια νεύρωση εργάτες γίνονταν έρμαιο του σκληρού περιβάλλοντός τους και ότι χωρίς την αλλαγή των κοινωνικών συνθηκών δεν μπορούσε να ολοκληρωθεί μια θεραπεία. Εξού και η προσχώρηση στον μαρξισμό. Η απαγόρευση όμως και από κει εγκυμονούσε. Ο υπαρκτός σοσιαλισμός είχε τα ίδια χαρακτηριστικά απώθησης με τις αστικές κοινωνίες, σαν να τις αντέγραφε. Η συνέχεια είναι γνωστή. Η διένεξη με την Ψυχαναλυτική Εταιρεία δεν ήταν μόνο στο επίπεδο της θεωρίας, αλλά και της πράξης γύρω από τη θεραπεία της μυϊκής θωράκισης. Γι' αυτά θα ακούσουμε πιστεύω πολλά.
Οτι το σεξ παρασύρει τυφλά τους ανθρώπους το παρατηρούσε ο Αντρέ Μπρετόν και το θεωρούσε τον σκοτεινό πυρήνα που μένει απρόσιτος και αποτελεί το κέντρο γύρω από το οποίο περιστρέφεται η ανθρώπινη διάνοια μάταια. Οι απόπειρες λύσης της λειτουργίας του Ερωτα σκοντάφτουν πάντοτε σε κάτι ανεξιχνίαστο, που είναι το άγχος που αισθάνονται τα άτομα αλλά και τα ζώα στην εκπλήρωση του βιολογικού σεξ, αλλά και του Ερωτα ως αισθήματος.
Δεν ξέρω αν ο Ράιχ το είχε αντιληφθεί, αλλά ασφαλώς ο εγκλεισμός στο κιβώτιο της οργονικής συσσώρευσης θυμίζει τον εγκλεισμό στο φέρετρο. Ισως χωρίς την αντιμετώπιση του εγκλεισμού του ανθρώπου σ' ένα κιβώτιο και την υπέρβαση του φόβου του θανάτου να μην υπάρχει αποτελεσματική θεραπεία αυτών των θανατόφοβων νευρωτικών, αλλά και των ανθρώπων εν γένει. Η άρνηση του θανάτου καθώς και η αποδοχή του είναι ένας από τους πιο έντονους αμυντικούς μηχανισμούς της ανθρωπότητας, που βιώνει μάλιστα καθημερινά μικρούς θανάτους με τη μορφή απογοητεύσεων. Αυτό εν μέρει εξηγεί τη βία των αντιδράσεων μιας μερίδας του τύπου και των αρχών εναντίον του οργονικού κιβωτίου. Ηταν ο μεταφορικός συμβολισμός ενός εγκλεισμού όπου ηδονή και θάνατος ταυτίζονταν. Ο Ράιχ δεν είχε μόνο καταπιαστεί με το υπαρξιακό πρόβλημα αλλά και το ζούσε. Ασφαλώς είχε διαβάσει τον Αμλετ τού «Να ζεις ή να μη ζεις... ή ν' αντιμετωπίζεις έναν ωκεανό από αντιξοότητες...». Τις αντιξοότητες τις γνώριζε καθώς και τους θριάμβους που δεν έζησε να τους δει: την εξάπλωση των ιδεών του.
Παράδειγμα, η υπόθεση του αιθέρα που είχε ασπασθεί ως μέσο μετάδοσης των ραδιενεργών κυμάτων, σήμερα έχει επανέλθει με τη μορφή της θεωρίας μιας σούπας από ελεύθερα ηλεκτρόνια που αποτελούν τη συνεκτική ύλη του Διαστήματος, του Σύμπαντος. Αυτό τον δικαιώνει, και όχι μόνο... Σύμφωνα με τον φυσικό Ουέμπστερ του Πανεπιστημίου του Πρίνστον, η αρχική ύλη του Σύμπαντος αποτελούνταν από μια πυκνή σούπα στοιχειωδών σωματιδίων, όπως το χάος των ορφικών και άλλων κοσμοθεωριών. Τελευταία οι Κινέζοι έχουν χρησιμοποιήσει υπέρηχους που μετατρέπονται σε θερμότητα για τη διάλυση μη χειρουργήσιμων όγκων και ο Ιταλός γιατρός Ορσι πειραματίζεται με αυτούς στο Μιλάνο. Στην Κίνα ισχυρίζονται ότι έχουν θεραπεύσει 20.000 άτομα σε 10 χρόνια. Αν αυτά όλα αληθεύουν, θα εξηγούσαν και τις σαμανικές εγχειρήσεις με ένα απλό άγγιγμα. Οι θεωρίες του Μάξγουελ για τον ηλεκτρισμό και την κοσμική ενέργεια είχαν επηρεάσει κι έναν άλλο μοναδικό, τονΑλφρεντ Ζαρί, ο οποίος έφτιαξε την Παταφυσική του επιστήμη, που ήταν «η επιστήμη των εξαιρέσεων», σε αντιπαράθεση με την κανονική επιστήμη των επαναλήψεων. Θα μπορούσαμε να πούμε και των αιρέσεων και καθαιρέσεων, έχοντας προβλέψει τους Χίτλερ και Στάλιν στον «Βασιλιά Ουμπού» του. Τα τελευταία πειράματα του Ράιχ με τον καιρό και τη μελατονίνη ηχούν παταφυσικά. Αλλά όπως και τα UFO, είναι άραγε μόνον εξαιρέσεις, ή είναι, στον παραλογισμό τους, μια προφητική διαίσθηση του μέλλοντος; Οταν ο Ράιχ απέδιδε την αλλαγή του κλίματος στους εξωγήινους προέβλεψε, κατά τη γνώμη μου, τον Μπους, τον Τσέινι και το καρτέλ της χρήσης του πετρελαίου στη βιομηχανία, την ηλεκτροφώτιση, τις μεταφορές, συμπεριλαμβανόμενου και του Πούτιν, και των άλλων που στηρίζουν τον πλούτο τους στη θανάσιμη πετροενέργεια, ως μια κοινωνική πανούκλα, κι αυτών που αρνούνται να συμμορφωθούν, όπως οι Ινδίες και η Κίνα, με τις ΗΠΑ, μπροστά στο φαινόμενο του θερμοκηπίου και της κλιματικής αλλαγής. «Τυφλοί τα τ' ώτα τον τε νουν, τα τ' όμματ' εισί», νέοι Οιδίποδες ενός πολύ παγκοσμιοποιημένου οιδιπόδειου.
Η Ψυχανάλυση εμφανίστηκε σαν μια νέα Ανθρωπολογία των «πολιτισμένων» σε αντιπαράθεση με αυτήν των πρωτόγονων αρχαϊκών λαών. Εκείνη την εποχή στην Καλιφόρνια κυκλοφόρησαν πάμπολλα βιβλία ψυχαναλυτών και ανθρωπολόγων, όπως του Theodore Reik, («The Femal Orgasm») του Otto Rank («The Double»), του Wolf, («The fear of Women»), του Malinofski, («The Artgonauts of the Pacific, the Trobrianders Ktl»), του Laing («The divided Self»), του Frerenzi («Thalassa»), του Roheim («The enigma of the Sphinx»), για να αναφέρω μόνο τους λεγόμενους ήσσονες φροϊδιανούς, όλοι με κάποια σχέση με τον Ράιχ, όπως και αυτούς που ανέφερα, τον Λανγκ και τον Τζον Πέρι, σχετικά με τη σχιζοφρένεια. Με αυτά και με τα βιβλία του Ράιχ συνδύαζα στις παραδόσεις μου πολλές περιπτώσεις (κάζα) του Φρόιντ με γραφικούς τίτλους, όπως ο «Ανθρωπος Αρουραίος», ο «Ανθρωπος Λύκος», η περίφημη «Γκραντιβά» του Τζένσεν και βέβαια, η «Ερμηνεία των Ονείρων». Αυτά όλα υπό το πρίσμα της θεωρίας και της ερμηνείας των διδασκόμενων έργων, αλλά και της λογοτεχνικότητας με την οποία ήταν γραμμένα.
Οταν ερευνούμε τον σύγχρονο άνθρωπο από μια τέτοια υποτιθέμενη αντικειμενική σκοπιά είναι δεδομένο ότι θα αναφανούν όχι μόνο βίαιες αντιδράσεις, αλλά και μια ποικιλία αλληλο-συγκρουόμενων απόψεων. Η βιογραφία και οι έρευνες του Ράιχ, οδηγημένες από έναν πραγματικά διονυσιακό ενθουσιασμό, σε συνδυασμό με τις τελευταίες ψυχαναλυτικές θεωρίες, αλλά και με τις ανακαλύψεις της φυσικής επιστήμης, τον παρέσυραν σε μια δίνη αντιπαραθέσεων με τους ισχυρούς και κυρίαρχους της εποχής του. Αυτό από μόνο του αποτελεί ένα παράλληλο με το παράδειγμα του Χριστού, όπως τον παρουσιάζει ο Ράιχ, ως τον υποδειγματικό άνθρωπο που στερούνταν θωράκισης, έναντι όχι μόνο των αντιπάλων του αλλά και των οπαδών του. Ενα αρχέτυπο παράδειγμα καταδίωξης. Αν προσθέσουμε σ' αυτή την κατηγορία τους Νίτσε, Ντε Σαντ και Μαζόχ, ο κατάλογος της καταδίωξης βρίσκει τα πιο διάσημα συμβολικά του πρότυπα.
Δεν είναι ανάγκη να θυμίσω ότι υπήρξαν η Ιερή Εξέταση και η καταδίωξη των αιρέσεων, ώστε το ψυχόδραμα του Ράιχ ν' αποκτήσει και τις μεσαιωνικές του διαστάσεις. Το κάψιμο των βιβλίων του από την Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων της Δημοκρατικής Αμερικής (της FDA), που και σήμερα ακόμα είναι το φόβητρο των φαρμακευτικών εταιρειών και των ιατρών στις ΗΠΑ, υπήρξε το σκάνδαλο του 20ού αιώνα, επειδή ακριβώς συνέβη εκεί όπου συνέβη. Σε μια σύγχρονη δημοκρατία. Κι εν ονόματι της ψυχικής και σωματικής υγείας...
Σε μας η έκρηξη που τίναξε το σκέπασμα του βικτοριανού πουριτανισμού της κοινωνίας μας, μισό αιώνα αργότερα, είναι το έργο του Ανδρέα Εμπειρίκου «Ο Μέγας Ανατολικός». Ο Εμπειρίκος, ένας έμπειρος ψυχαναλυτής και υπερρεαλιστής ποιητής, ασχολήθηκε σ' αυτό το έργο του με την ποικιλία αλλά και τη συχνή αναπαραγωγή της σεξουαλικής πράξης σ' έναν «ωκεανικό» περίγυρο, ένα αρχέτυπο υπερωκεάνιο. Απόηχος της «Θάλασσας» του Φερένζι; Του «ωκεανικού» αισθήματος της έκστασης και ευφορίας; Γνωρίζω τώρα, χάρη στη μαρτυρία του γιου τού Ανδρέα Εμπειρίκου, Λεωνίδα, ότι όχι μόνο είχε διαβάσει όλα τα έργα του Ράιχ, που υπήρχαν στη βιβλιοθήκη του από τη δεκαετία του '30, αλλά ότι είχε εμπνευστεί, κυρίως σε σχέση με τον Ράιχ, την περικοπή του οράματος του Ιουλίου Βερν στον «Μέγα Ανατολικό» περί των «Ιμερολυκείων», σχολεία σε νέο πρότυπο για τη διδαχή του σεξ και άλλων θεμάτων στα παιδιά, σχετικά με την ευρύτερη έννοια της πολυσχιδούς παιδικής λίμπιντο, που περνάει τη «Λανθάνουσα Περίοδό» της ανάμεσα στα πρώτα σχολικά χρόνια, από 6 σε 8 ή 9 χρόνων, όπου απωθείται η σεξουαλικότητα.
Και μάλιστα ο Εμπειρίκος, σύμφωνα πάλι με τον γιο του, είχε εμπνευστεί από τον Ράιχ τις ιδέες του, γενικότερα όταν έγραφε τον «Μ.Α.», και ότι τον είχε καταχωρίσει σ' ένα ποιήμά του στους δέκα πλέον επιφανείς ανθρώπους του κόσμου. Ο «Μ.Α.» είχε αρχίσει να γράφεται στα μέσα της δεκαετίας του '40 και αρχές του '50, όταν ακριβώς εμφανίστηκαν και οι στατιστικές των Κίνσεϊ και άλλων, γύρω από το σεξ, από καθαρά φυσιολογική πλευρά. Επίσης ο Εμπειρίκος είχε συμφωνήσει με τον Μαλινόφσκι, όπως και ο Ράιχ, στη διένεξή του με τον Ρόχαιμ, σπουδαίου αναλυτού των γηγενών της Αυστραλίας, για τη μη ύπαρξη του οιδιπόδειου στις φυλές των Τροβριάνδων του Ειρηνικού, λόγω της απουσίας της «Λανθάνουσας Περιόδου» στα παιδιά εκεί.
Δεν μπορώ να πω ότι με ικανοποιεί η αιτιολογία των νευρώσεων με αποκλειστικούς παράγοντες. Συνδέονται πάρα πολύ με τη γλωσσική συνείδηση, πράγμα που και ο Ράιχ είχε επισημάνει στην περίπτωση ενός μαζοχιστή με δυνατό σύνδρομο ενοχής, που όταν τον μαστίγωναν απολάμβανε, επειδή απλούστατα η φράση «δεν φταίω εγώ που απολαμβάνω» τον ελευθέρωνε από την ανάσχεση. Αυτή η φράση προαναγγέλλει τον Λακάν, που είχε συγκρίνει τη σεξουαλική ώθηση με την πείνα που δεν ικανοποιείται με οποιονδήποτε τρόπο, αλλά με την προτίμηση του καθενός για ορισμένα φαγητά. Αυτή την ποιοτική ακριβώς επιλογή, αν δεν κάνω λάθος, είχε προβλέψει ο Ράιχ. Αλλά ο Λακάν τη συνδέει με τη γλωσσική λειτουργία. «Πώς το θέλετε, κύριε, κυρία μου, καλοψημένο, ωμό ή μέτριο»; Και η επιλογή αρχίζει στον άνθρωπο, και στα ζώα ακόμα, πολύ νωρίς. Η ταινία του Γιουγκοσλάβου Μακαβέγιεφ του '60, «Τα Μυστήρια του Οργανισμού», είναι ένας ύμνος στον Ράιχ, ακόμα και από πολιτική άποψη· μια δικαίωσή του για την κριτική του σταλινισμού και την υπεράσπιση της ελευθερίας και του έρωτα. Μια ακόμα δυσ-ουτοπία; Μετά τη «Θωράκιση του Χαρακτήρα» είχε επεκτείνει τη θεραπεία και στο περιβάλλον, όταν αντελήφθη ότι οι θεραπευμένοι από μια νεύρωση εργάτες γίνονταν έρμαιο του σκληρού περιβάλλοντός τους και ότι χωρίς την αλλαγή των κοινωνικών συνθηκών δεν μπορούσε να ολοκληρωθεί μια θεραπεία. Εξού και η προσχώρηση στον μαρξισμό. Η απαγόρευση όμως και από κει εγκυμονούσε. Ο υπαρκτός σοσιαλισμός είχε τα ίδια χαρακτηριστικά απώθησης με τις αστικές κοινωνίες, σαν να τις αντέγραφε. Η συνέχεια είναι γνωστή. Η διένεξη με την Ψυχαναλυτική Εταιρεία δεν ήταν μόνο στο επίπεδο της θεωρίας, αλλά και της πράξης γύρω από τη θεραπεία της μυϊκής θωράκισης. Γι' αυτά θα ακούσουμε πιστεύω πολλά.
Οτι το σεξ παρασύρει τυφλά τους ανθρώπους το παρατηρούσε ο Αντρέ Μπρετόν και το θεωρούσε τον σκοτεινό πυρήνα που μένει απρόσιτος και αποτελεί το κέντρο γύρω από το οποίο περιστρέφεται η ανθρώπινη διάνοια μάταια. Οι απόπειρες λύσης της λειτουργίας του Ερωτα σκοντάφτουν πάντοτε σε κάτι ανεξιχνίαστο, που είναι το άγχος που αισθάνονται τα άτομα αλλά και τα ζώα στην εκπλήρωση του βιολογικού σεξ, αλλά και του Ερωτα ως αισθήματος.
Δεν ξέρω αν ο Ράιχ το είχε αντιληφθεί, αλλά ασφαλώς ο εγκλεισμός στο κιβώτιο της οργονικής συσσώρευσης θυμίζει τον εγκλεισμό στο φέρετρο. Ισως χωρίς την αντιμετώπιση του εγκλεισμού του ανθρώπου σ' ένα κιβώτιο και την υπέρβαση του φόβου του θανάτου να μην υπάρχει αποτελεσματική θεραπεία αυτών των θανατόφοβων νευρωτικών, αλλά και των ανθρώπων εν γένει. Η άρνηση του θανάτου καθώς και η αποδοχή του είναι ένας από τους πιο έντονους αμυντικούς μηχανισμούς της ανθρωπότητας, που βιώνει μάλιστα καθημερινά μικρούς θανάτους με τη μορφή απογοητεύσεων. Αυτό εν μέρει εξηγεί τη βία των αντιδράσεων μιας μερίδας του τύπου και των αρχών εναντίον του οργονικού κιβωτίου. Ηταν ο μεταφορικός συμβολισμός ενός εγκλεισμού όπου ηδονή και θάνατος ταυτίζονταν. Ο Ράιχ δεν είχε μόνο καταπιαστεί με το υπαρξιακό πρόβλημα αλλά και το ζούσε. Ασφαλώς είχε διαβάσει τον Αμλετ τού «Να ζεις ή να μη ζεις... ή ν' αντιμετωπίζεις έναν ωκεανό από αντιξοότητες...». Τις αντιξοότητες τις γνώριζε καθώς και τους θριάμβους που δεν έζησε να τους δει: την εξάπλωση των ιδεών του.
Παράδειγμα, η υπόθεση του αιθέρα που είχε ασπασθεί ως μέσο μετάδοσης των ραδιενεργών κυμάτων, σήμερα έχει επανέλθει με τη μορφή της θεωρίας μιας σούπας από ελεύθερα ηλεκτρόνια που αποτελούν τη συνεκτική ύλη του Διαστήματος, του Σύμπαντος. Αυτό τον δικαιώνει, και όχι μόνο... Σύμφωνα με τον φυσικό Ουέμπστερ του Πανεπιστημίου του Πρίνστον, η αρχική ύλη του Σύμπαντος αποτελούνταν από μια πυκνή σούπα στοιχειωδών σωματιδίων, όπως το χάος των ορφικών και άλλων κοσμοθεωριών. Τελευταία οι Κινέζοι έχουν χρησιμοποιήσει υπέρηχους που μετατρέπονται σε θερμότητα για τη διάλυση μη χειρουργήσιμων όγκων και ο Ιταλός γιατρός Ορσι πειραματίζεται με αυτούς στο Μιλάνο. Στην Κίνα ισχυρίζονται ότι έχουν θεραπεύσει 20.000 άτομα σε 10 χρόνια. Αν αυτά όλα αληθεύουν, θα εξηγούσαν και τις σαμανικές εγχειρήσεις με ένα απλό άγγιγμα. Οι θεωρίες του Μάξγουελ για τον ηλεκτρισμό και την κοσμική ενέργεια είχαν επηρεάσει κι έναν άλλο μοναδικό, τονΑλφρεντ Ζαρί, ο οποίος έφτιαξε την Παταφυσική του επιστήμη, που ήταν «η επιστήμη των εξαιρέσεων», σε αντιπαράθεση με την κανονική επιστήμη των επαναλήψεων. Θα μπορούσαμε να πούμε και των αιρέσεων και καθαιρέσεων, έχοντας προβλέψει τους Χίτλερ και Στάλιν στον «Βασιλιά Ουμπού» του. Τα τελευταία πειράματα του Ράιχ με τον καιρό και τη μελατονίνη ηχούν παταφυσικά. Αλλά όπως και τα UFO, είναι άραγε μόνον εξαιρέσεις, ή είναι, στον παραλογισμό τους, μια προφητική διαίσθηση του μέλλοντος; Οταν ο Ράιχ απέδιδε την αλλαγή του κλίματος στους εξωγήινους προέβλεψε, κατά τη γνώμη μου, τον Μπους, τον Τσέινι και το καρτέλ της χρήσης του πετρελαίου στη βιομηχανία, την ηλεκτροφώτιση, τις μεταφορές, συμπεριλαμβανόμενου και του Πούτιν, και των άλλων που στηρίζουν τον πλούτο τους στη θανάσιμη πετροενέργεια, ως μια κοινωνική πανούκλα, κι αυτών που αρνούνται να συμμορφωθούν, όπως οι Ινδίες και η Κίνα, με τις ΗΠΑ, μπροστά στο φαινόμενο του θερμοκηπίου και της κλιματικής αλλαγής. «Τυφλοί τα τ' ώτα τον τε νουν, τα τ' όμματ' εισί», νέοι Οιδίποδες ενός πολύ παγκοσμιοποιημένου οιδιπόδειου.
ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ - 25/01/2008
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)
